Türkiye Türkçesinde belirtisiz isim tamlaması yapısındaki özel isimlere yönelme veya belirtme hâl ekleri getirildiği zaman araya zamir n’si girer ve “Çarşıbaşı’na”, “Eminönü’ne”, “Kırklareli’ne”, “Köybaşı’nı”, “Osmaneli’ne” şeklinde yazılır. Fakat Kocaeli, Rumeli ve Tunceli birleşik kelimeleri de belirtisiz isim tamlaması yapısında olmalarına rağmen, günümüzde “tek bir kelime” olarak algılanmaya başladıkları için “y” bağlayıcı ünsüzü ile kullanılmaktadır (Kocaeli’ye, […]

       Dil bilgisinin bazı konularında bilim insanlarının farklı görüşleri bulunmaktadır. Türk Dil Kurumu olarak bu konularda herhangi birini tercih etmemiz veya önermemiz söz konusu değildir. Olumsuzluk eki “-mA” ile ilgili de araştırmacıların farklı görüşleri bulunmaktadır. Fiil kök ve gövdelerine gelen “–mA” eki Muharrem ERGİN’in Türk Dil Bilgisi; Zeynep KORKMAZ’ın Türkiye Türkçesi Grameri Şekil […]

  İthal edilen ürünlerin tür adlarına Türk Dil Kurumu tarafından Türkçe karşılıklar önerilmektedir: bilgisayar (computer), buzlu çay (icetea), taşınır bellek (flash memory), karıştırıcı (blender) bu önerilerden yalnızca birkaçıdır. Bununla birlikte Türk Dil Kurumunun ürün adlarının Türkçeleştirilmesi konusunda yasal bir yetkisi bulunmamaktadır.

  Türk Dil Kurumunun görev ve sorumlulukları, 664 sayılı Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 10. maddesinde belirlenmiştir. Buna göre iş yeri adları ile cadde, sokak ve tabelalardaki yabancılaşmaya karşı Kurumumuzun herhangi bir yasa çıkarma görevi ya da yaptırım gücü bulunmamaktadır. Türk Dil Kurumu, yabancı adları Türkçe […]

  Sayı ve ölçü birimi kısaltmaları aralarında boşluk bırakılır. Tıpkı 5 m, 20 kg, 350 ton örneklerinde olduğu gibi, °C “santigrat derece” işaretiyle sayı arasında boşluk bırakılır: 15 °C gibi.

  Başöğretmen, başsavcı, başhekim ve başbakan gibi baş kelimesiyle oluşturulan sıfat tamlamaları bitişik yazılmaktadır.

  Yazım Kılavuzu’nda yer alan “Özel ada dâhil olmayan gazete, dergi, tablo vb. sözler büyük harfle başlamaz.” kuralı gereğince sorudaki “gazete” kelimesi küçük harfle başlamalıdır.

Bu gibi durumlar için Yazım Kılavuzu’nda herhangi bir ayırıcı işaret bulunmamaktadır. Bununla birlikte Kılavuz’daki “Özel olarak vurgulanmak istenen sözler tırnak içine alınır.” maddesinden hareketle ilgili kelimenin, anlam karışıklığının giderilebilmesi için tırnak işareti içine alınması mümkündür: “kadın”ın/ “kadı”nın, “elma”sının / “elmas”ının, “bilgin”in / “bilgi”nin gibi.

Yer adlarında ilk isimden sonra gelen deniz, nehir, göl, dağ, boğaz vb. tür bildiren ikinci isimler büyük harfle başlar: Ağrı Dağı, Aral Gölü, Dicle Irmağı vb.

Bu tarz isimlerde kan bağı ile akrabalık olup olmaması önemli değildir. Kişi adlarından sonra gelen akrabalık adlarının ilk harfi, kelime gerçek bir akrabayı ifade etmese de küçük harfle yazılmalıdır.

Dil, zaman içerisinde değişmekte ve bu değişim neticesinde yeni durumlar ortaya çıkmaktadır. Türk Dil Kurumu, bu gelişmeleri takip edip yeni sorunların doğmaması için imlayı kurallara bağlamaktadır. Bu gibi durumların dışında sürekli bir değişim söz konusu değildir. 

Kurumumuzun yayımlamış olduğu Türkçe Sözlük ve Yazım Kılavuzu’ndaki herhangi bir eksiklik ya da yanlışlığın tespit edildiği durumlarda bu eserlerin yeni baskılarında gerekli düzeltmeler yapılmaktadır. Sizlerin yaptığı ya da yapmakta olduğu katkılar da ilgili kurullarımızda ele alınıp değerlendirilmekte ve gerekli görüldüğü takdirde tespit edilen hususlar üzerinde düzeltme yoluna gidilmektedir.

Türk Dil Kurumu, dilimizin söz varlığının belirleyicisi değil bilimsel anlamda derleyicisi ve sınıflayıcısıdır. Kişilerin ürettiği veya türettiği sözler, sözlüğe alınamaz. Bir kelimenin sözlüğe alınması, o kelimenin halk tarafından benimsenip kullanılmasına ve dilimize yerleşmesine bağlıdır.

  Sözlükler, dilde var olan ve kullanılan kelimeleri içine alır. Olumsuz anlam içeren kelimeler her dilde olduğu gibi Türkçede de mevcuttur. Bu tür kelimelerin öğrencilere aktarılmasının bir yararı olmaması sebebiyle bunların pek çoğu okullar için hazırlanan sözlüklere alınmamaktadır. Ancak sözlükçülük ilkeleri gereği bu tür kelimeler ilgili diğer sözlüklerimizde yer almaktadır.

  Türk Dil Kurumu, dilin her alanında olduğu gibi gramer alanında da çalışmalar yapmakta ve çeşitli eserler yayımlamaktadır. Kurumumuz ayrıca, konuyla ilgili yapılan çalışmaları desteklemekte, çeşitli sempozyumlar düzenlemekte veya yapılan muhtelif toplantılara katkılar sağlamaktadır. Gramer çalışmaları, dünyada yalnızca Türkiye’de değil diğer ülkelerde de devam etmektedir. Bilim adamları, her geçen gün yaşayan ve ölü diller üzerinde […]