E-Kitaplar

ARAP LEHÇELERİNDEKİ TÜRKÇE KELİMELER: Bedrettin AYTAÇ

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1416, Gözden Geçirilmiş 2. Baskı 2025 (E-Kitap), 152 sayfa

Araştırma niteliğindeki eser, belirli kaynaklardan yapılan bir derleme ve bu derlemenin bilimsel değerlendirilişidir.

Eserde, Türkçenin Arapça üzerindeki etkisi ele alınmıştır. Arapçada kullanılan Türkçe kelimelerin yanı sıra, Türkçe aracılığıyla Arapçaya geçen Farsça, Fransızca, Rumca vb. kelimeler ile çeşitli Arapça kelimelere Türkçe eklerin eklenmesi sonucu oluşan kelimeler de incelenmiştir.

Cezayir, Fas, Filistin, Irak, Libya, Mısır, Sudan, Suriye, Ürdün, Yemen lehçelerinde kullanılan Türkçe kelimelere yer verilmiş; Körfez ve Suudi Arabistan lehçeleri kapsam dışı tutulmuştur.

ESKİ ANADOLU TÜRKÇESİ ECZACILIK VE TIP TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ: Hasan Ali ÇETİN

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1365, 2. Baskı 2025 (E-Kitap), 320 sayfa

Bu sözlük; Eski Anadolu Türkçesi sahasında yazılmış doktora tezleri, ilgili makaleler, Kitâbü’s Saydana Fî’t-Tıb ve Tanıklarıyla Tarama Sözlüğü’nün taranıp ilgili eczacılık ve tıp terimlerinin bu kaynaklardan derlenmesiyle hazırlanmıştır.

Neticede botanik, zooloji, anatomi, fizyoloji, kimya, madencilik, tıp ve eczacılık sahalarına özgü yaklaşık 5.000 terimin açıklandığı bir terim sözlüğü ortaya çıkmıştır.

Sözlük, birbirine benzer de olsa farklı şekillerde/sistemlerde oluşturulmuş tez, makale, sözlük ve metin sözlükleri kullanılarak yapılan bir derleme olduğu için, kaynaklarda görülen şekil farklılıkları giderilip ortak bir sistem geliştirilmeye çalışılmıştır.

TÜRK TASAVVUF EDEBİYATI MAKALELERİ: A. Azmi BİLGİN

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1164, 3. Baskı 2025 (E-Kitap), 295 sayfa

Eserdeki yazılar doğrudan ya da dolaylı olarak Türk tasavvuf edebiyatı ile ilgilidir.

 Makale, bildiri ya da ansiklopedi maddesi formatında olan ilk bölümdeki yazılarda; tasavvufun mahiyeti, Arap, Fars ve Türk edebiyatlarına etkisi, Tekke edebiyatı olarak adlandırılan bu bilim dalının adlandırılma sorunu, türleri, nazım şekilleri gibi konular ele alınmıştır.

İkinci bölümde Nesimî, Aziz Mahmud Hüdayî, Erzurumlu İbrahim Hakkı, Hâşim Baba, Nigârî gibi sufi şairlerin yanı sıra tasavvufi terimleri şiirlerinde yoğun olarak kullanan Fasih Ahmed Dede, Esrar Dede gibi divan şairleri kısa özlü bir şekilde tanıtılmıştır.

Son bölümde ise Mevlana, Sadreddin-i Konevi ve Yunus Emre gibi ünlü mutasavvıflarla ilgili araştırma yazılarına yer verilmiştir.

Eser, tasavvufa ve bunun etkisiyle oluşmuş olan Türk edebiyatına ilgi duyan herkesin yararlanabileceği bir kaynak olma özelliğini amaçlamaktadır.

KARAKALPAK DESTANLARI KIRK KIZ DESTANI: Ceyhun Vedat UYĞUR

Türk Dil Kurumu Yayınları: 897, Gözden Geçirilmiş 2. Baskı 2025 (E-Kitap), 764 sayfa

Asan Begimov’un derlediği Kurbanbay Jırav varyantı esas alınarak hazırlanan Kırk Kız Destanı adlı kitap 764 sayfadan meydana gelmektedir.

Kitapta “Sunuş” ve “Ön Söz”den sonra ederde yer alan destanlar ve anlatıcılarının yer aldığı “Giriş” bölümü bulunmaktadır. Daha sonraki bölümde destanın özeti verilmiştir. “Destan” bölümünde ise bir tarafta Karakalpak Türkçesi diğer tarafta Türkiye Türkçesiyle metinler karşılıklı sunulmuştur.

Eserin sonunda “Lügatçe” bölümü, yer ve şahıs adlarının bulunduğu “Dizin” vardır. En sonda da “Kaynakça” yer almıştır.

ON İKİNCİ TÜRK DİL KURULTAYI (4 TEMMUZ 1969): Türk Dil Kurumu

Türk Dil Kurumu Yayınları: 307, 2. Baskı 2025 (E-Kitap), 234 sayfa

Kitabın başlangıcında, On İkinci Türk Dil Kurultayı bünyesinde sekiz gün süren genel ve iki gün süren bilimsel bildirilerin sunulduğu program verilmiştir.

Devam eden bölümlerde, kurultayda kaleme alınmış tutanaklar, birleşim ve oturumlardaki sıralama esas alınarak aktarılmıştır.

Kitap, toplam üç bileşim ve yedi oturumda seyreden kurultayla ilgili “Bütçe Yönetmeliği”, “Bilim Kurul Raporları”, “Oturum Tutanak Özetleri”, “Seçim Sonuçları Tutanağı” ve “Türk Dil Kurumu Üye Listesi” konularını içermektedir.

ON ÜÇÜNCÜ TÜRK DİL KURULTAYI (3 TEMMUZ 1972): Türk Dil Kurumu

Türk Dil Kurumu Yayınları: 380, 2. Baskı 2025 (E-Kitap), 168 sayfa

Dil devriminin 40.yılında yapılan On Üçüncü Türk Dil Kurultayı’nda önceki dönem çalışmaları ve hesapları incelenerek gerekli kararlar alınmış; gelecek dönem çalışmaları için yönergeler gösterilmiş, bütçe tasarısı görüşülüp onaylanmış; Yönetim, Denetleme ve Onur Kurulları seçilmiştir.

Kitapta, bu kurultaya ait kararlar, işleyiş, oturum tutanak özetleri ve kol raporları yer almaktadır.

ÜÇÜNCÜ OLAĞANÜSTÜ TÜRK DİL KURULTAYI (22 NİSAN 1973): Türk Dil Kurumu

Türk Dil Kurumu Yayınları: 389, 2. Baskı 2025 (E-Kitap), 66 sayfa

Üçüncü Olağanüstü Türk Dil Kurultayı, 2 Aralık 1972 tarihinde yürürlüğe giren Dernekler Kanunu kapsamında, Kurumun işleyişine dair mevzuların görüşülüp karara bağlanması için toplanmıştır.

Kitapta, bir birleşim ve iki oturumda gerçekleşen kurultayda görüşülen maddeler ve raporların özetleri yer almaktadır.

BİLİMSEL BİLDİRİLER (27-29 EYLÜL 1972): Türk Dil Kurumu

Türk Dil Kurumu Yayınları: 413, 2. Baskı 2025 (E-Kitap), 576 sayfa

Eser, Dîvânu Lugâti’t-Türk’ün 900. ve Türk Dil Kurumunun kuruluşunun 40. yıl dönümü dolayısıyla 27-29 Eylül 1972 tarihleri arasında, Ankara’da düzenlenen ve yerli ve yabancı yetmiş üç dil bilgininin katıldığı I. Türk Dili Bilimsel Kurultayı’nda sunulan bildirilerden oluşmaktadır.

Kitapta, Dîvânu Lugâti’t-Türk ve başka dil konuları üzerine kurultayda görüşülen yetmiş bir inceleme yer almaktadır.

ON DÖRDÜNCÜ TÜRK DİL KURULTAYI (7 TEMMUZ 1974): Türk Dil Kurumu

Türk Dil Kurumu Yayınları: 414, 2. Baskı 2025 (E-Kitap), 297 sayfa

Dört gün süren On Dördüncü Türk Dil Kurultayı’nda, Genel Kurul birleşimlerinde ve yarkurullarındaki sürekli çalışmalarla gündemdeki konular incelenerek karara bağlanmıştır. İç tüzük gereğince yeni Yönetim Kurulu, Denetleme Kurulu, Onur Kurulu seçimleri de sonuçlandırılmıştır.

Kurultayda ayrıca, Türk Dil Kurumunun Türk dilini yabancı dillerin sözcüklerinden ve kurallarından kurtararak bağımsızlığına kavuşturulmasında, Türkçenin zenginleştirilmesinde gösterdiği çabalar ve çalışmalar da değerlendirilmiştir.

Eserde, kurultayda görüşülen gündem maddeleri ve tartışılan konular yer almaktadır.

KAFKASYA’DAKİ GÖKTÜRK (RUNİK) İŞARETLİ YAZITLAR: İsmail DOĞAN

Türk Dil Kurumu Yayınları: 736, 3. Baskı 2025 (E-Kitap), 250 sayfa +283 fotoğraf

Kafkasya’daki Göktürk işaretli yazılar hakkındaki bu eser; “Giriş”, “Albüm”, “Açıklamalar ve Notlar” ile “Bibliyografya” bölümlerinden oluşmaktadır.

Eserin “Giriş”inde Göktürk yazısı, yayılma sahası ve versiyonları üzerinde durulmuştur.

 “Albüm” bölümü, Kuzey Kafkasya’nın kuzeydeki uç noktası olan Volgagrad bölgesinden başlayarak güneye doğru Sarkel, Nevoçerkassk, Azov, Rostov, Stavropol, Karaçay-Çerkessk, Gürcistan ve Azerbaycan’a kadar olan bölgeden çekilmiş olan 283 fotoğrafı içermektedir.

“Açıklamalar ve Notlar” bölümünde fotoğraflar ile ilgili açıklamalar, daha önceki çalışmalarla mukayeseli olarak verilmiştir.

Göktürk yazıtlarıyla ilgili olarak yararlanılan kaynaklar “Bibliyografya”da yer almıştır.

Eserin sonunda, Göktürk yazıtlarının Kafkasya’daki dağılımını gösteren bir harita bulunmaktadır.

DOĞU AVRUPA’DAKİ GÖKTÜRK (RUNİK) İŞARETLİ YAZITLAR: İsmail DOĞAN

Türk Dil Kurumu Yayınları: 798, 3. Baskı 2025 (E-Kitap), 259 sayfa +324 fotoğraf

Kafkasya’daki Göktürk (Runik) İşaretli Yazıtlar adlı çalışmanın devamı olan bu eser, “Saha Araştırması” ve “Değerlendirme” olmak üzere iki ana bölümden oluşmaktadır.

Eser; “Giriş”, “Albüm”, “Açıklamalar ve Notlar”, “Bibliyografya” başlıklı dört bölümden ibarettir.

“Giriş”te Göktürk yazısı, yayılma sahası ve versiyonları ile bunlara örnek olacak eserlerin bir kısmının fotoğraflarına ya da rekonstrüksiyon çizimlerine yer verilmiştir.

Albüm bölümünde 324 fotoğraf yer almaktadır. Fotoğraflar, Kırım’dan başlayıp Moldova, Romanya, Macaristan, Bulgaristan, İtalya olmak üzere kuzeydoğudan güneybatıya doğru bir sıralama ile verilmektedir.

“Açıklamalar” bölümünde, bu fotoğraflarla ilgili izahlar, önceki yayınlarla karşılaştırmalar ve muhtelif notlar verilmiştir.

“Bibliyografya” bölümünde konu ile ilgili ve yararlanılan kaynaklar bir liste hâlinde gösterilmiş ve kitabın sonuna Göktürk işaretli yazıtların Doğu Avrupa’daki yayılma sahasını gösteren bir de harita eklenmiştir.

TERİM SORUNLARI VE TERİM YAPMA YOLLARI: Hamza ZÜLFİKAR

Türk Dil Kurumu Yayınları: 569, 3. Baskı (Gözden Geçirilmiş) 2025 (E-Kitap), 256 sayfa

Eser, terim türetirken izlenecek yolları göstermek, Cumhuriyet Dönemi’nden bu yana türetilen ve yaygınlık kazanan terimleri bir araya getirmek amacıyla hazırlanmıştır. Türetmeye yarayan ekler alfabetik sıraya bağlı olarak sıralanmış ve söz konusu eklerden yapılmış örnekler verilmiştir. Ayrıca her ekin yer aldığı örnekler ortak kavramlarına göre gruplandırılmıştır.

ALTAY DESTANLARI I: Hazırlayan: İbrahim DİLEK

Türk Dil Kurumu Yayınları: 804, 2. Baskı 2025 (E-Kitap), 367 sayfa

Eser, “Türk Dünyası Destanlarının Tespiti, Türkiye Türkçesine Aktarılması ve Yayımlanması Projesi Yayınları”nın 1. kitabı olarak karşımıza çıkmaktadır.

Bu projeyle birlikte Türk dünyasının çok sayıda destanı Türkiye Türkçesine aktarılmakta ve günümüz okuyucusuyla buluşturulmaktadır.

Projenin bu kitabında “Er Samr, Ak Tayçı, Kökin Erkey, Altay Buuçay, Malçı Mergen, Kozın Erkeş ve Közüyke” adlı destanlar yer almaktadır. Kitabın II. bölümünde Altay Destanlarının orijinal şekliyle Türkiye Türkçesine aktarılmış şekli aynı sayfada verilerek okuyucu için büyük bir kolaylık sağlanmıştır.

ALTAY DESTANLARI II: Hazırlayan: İbrahim DİLEK

Türk Dil Kurumu Yayınları: 889, 2. Baskı 2025 (E-Kitap), 472 sayfa

“Türk Dünyası Destanlarının Tespiti, Türkiye Türkçesine Aktarılması ve Yayımlanması Projesi’nin ilk yayını olan “Altay Destanları I” adlı çalışmada Altay Türklerinin önemli destancılarından N. U. Ulagaşev’in anlattığı yedi destan ve Altay destancılık geleneği ile Ulagaşev hakkında bilgiler yer almaktaydı.

Serinin ikinci kitabı olan bu çalışmada ise Güney Altay Türklerinden Telengitlere mensup Aleksey Grigoreviç Kalkin’in anlattığı dokuz destan bulunmaktadır.

Eserin girişinde destan anlatıcısı A. G. Kalkin’in hayatı ve repertuvarı üzerinde durularak konu hakkında geniş bir kaynakça verilmiştir.

Aynı bölümde eserdeki sekiz destanın özeti de yer almaktadır.

Metin bölümünde ise okuyucuya karşılaştırmada kolaylık sağlamak amacıyla destanların çeviri yazılarıyla Türkiye Türkçesine aktarılmış biçimleri aynı sayfada verilmiştir.

ALTAY DESTANLARI III: Hazırlayan: İbrahim DİLEK

Türk Dil Kurumu Yayınları: 890, 2. Baskı 2025 (E-Kitap), 465 sayfa

“Türk Dünyası Destanlarının Tespiti, Türkiye Türkçesine Aktarılması ve Yayımlanması Projesi’nin ilk yayını olan “Altay Destanları I” adlı çalışmada Altay Türklerinin önemli destancılarından N. U. Ulagaşev’in anlattığı yedi destan; serinin ikinci kitabı olan “Altay Destanları II” adlı çalışmada Güney Altay Türklerinden Telengitlere mensup Aleksey Grigoreviç Kalkin’in anlattığı dokuz destan yer almaktaydı.

Dizinin bu üçüncü kitabında ise N. P. Çernoyev, M. Şalbaa, N. K. Yalatov, İ. Ködüyevi, T. A. Çaçiyakov ve N. F. Çoluhoyev’den derlenen birer destan verilmektedir.

Çalışmanın girişinde destan anlatıcıları ve destanlar hakkında kısa bilgilerle eserde yer alan altı destanın özetleri verilmiştir.

Metin bölümünde ise okuyucuya karşılaştırmada kolaylık sağlamak amacıyla destanların çeviri yazılarıyla Türkiye Türkçesine aktarılmış biçimleri aynı sayfada verilmiştir.

ÇUVAŞ ALP HİKÂYELERİ ULİP HALAPİSEM: Hazırlayan: Feyzi ERSOY

Türk Dil Kurumu Yayınları: 968, 3. Baskı 2025 (E-Kitap), 183 sayfa

Çuvaş edebiyatında önemli bir yere sahip “Alp Hikâyeleri”ni (Ulip Halapisem) ele alan bu çalışma, metin ve aktarma bölümlerinden meydana gelmiştir.

227 küçük hacimli alp hikâyesinden oluşan eserde ana hatlarıyla alpların doğumlarından ölümlerine kadar süren hayatları anlatılmıştır.

Alpların nasıl ortaya çıktıkları, yaşam biçimleri, arkadaşları ve nasıl yok oldukları hikâyelerin belli başlı konularıdır.

Alpların olağanüstü hayatlarını yansıtan hikâyeler, aynı zamanda zengin Çuvaş folklorundan da izler taşımaktadır.

YÛSUF EMİRÎ: DEHNÂME: Hazırlayan: Kâzım KÖKTEKİN

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1092, 2. Baskı 2025 (E-Kitap), 278 sayfa

Eserde, Yûsuf Emirî’nin Türk edebiyatı ve Çağatay Türkçesi içinde önemli bir yere sahip olan Dehnâme adlı eseri ele alınmıştır.

Eser; “Giriş, İnceleme, Metin, Dizin, Tıpkıbasım” olmak üzere beş bölümden meydana gelmektedir.

Giriş’te, Yûsuf Emirî’nin hayatı ve eserleri hakkında bilgiler verildikten sonra Dehnâme adlı mesnevisi üzerinde durulmuştur.

İnceleme bölümünde, Dehnâme şekil bilgisi yönünden ele alınmıştır.

Metin bölümünde, Türkiye’de yaygın olarak kullanılan çeviri yazı sistemi esas alınarak eserin metni verilmiştir.

Dizin bölümünde ise, eserde geçen bütün kelimelerin anlamları verilirken aynı zamanda geçtikleri yerler de gösterilmiştir.

Çalışmanın sonunda da eserin bilinen tek yazmasının (British Museum, Add., 7914,228-272) tıpkıbasımına yer verilmiştir.

BAŞKURT TÜRKÇESİNDE KİP: Habibe YAZICI ERSOY

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1112, 2. Baskı 2025 (E-Kitap), 486 sayfa

Eser, giriş ve üç bölümden oluşmaktadır.

Başkurt Türkçesinde fiil çekim işaretleyicilerinde kip, kiplik, zaman ve görünüş anlamlarının birbirinden ayrılmaz bir bütünü teşkil etmesi nedeniyle kip sistemi, bu kategorilerle birlikte ele alınıp incelenmiştir.

Birinci bölümde, kategoriler arası ilişkilere değinilirken, ikinci bölümde bildirme kipleri, üçüncü bölümde ise tasarlama kipleri ayrıntılı olarak değerlendirilmiştir.

TUTMACI: TABİATNÂME, Hazırlayan: Yakup KARASOY

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1273, 2. Baskı 2025 (E-Kitap), 238 sayfa

Tabiatnâme, yiyecek ve içeceklerin niteliklerinin açıklandığı ve uygulamaya dönük bilgilerin verildiği bir tıp kitabıdır. Aydınoğlu Umur Bey’e sunulan eser 372 beyittir.

XIV. yüzyılda Farsçadan Türkçeye çevrilen Tabiatnâme, bugünün şifalı bitkiler ve sağlıklı hayat rehberi türündeki kitaplarına benzer bilgileri içeren bir kitaptır; koruyucu hekimliğe ait bir tıp kitabı olarak da değerlendirilebilir.

Tutmacı eserde, her yiyeceği bir başlık altında ele almış ve o yiyeceğin belirgin özelliğini belirterek yararları ve zararlarını açıkladıktan sonra bu zararın nasıl giderileceğini de söylemiştir.

 Eserde; ekmek çeşitleri, sular, etler, süt ve süt ürünleri, zeytin, turşular ile sirkeli yiyecek ve içecekler, mayalı içecekler, meyve suları, kokular ve baharat, tatlılar, kuru ve taze yemişler, sebzeler ve meyveler başlıklar altında incelenmiştir.

Yiyecek ve içeceklerin yanında yay çekme, hamam gitme, uyuma; kaval, ut, org, kanun çalmanın yarar ve zararlarına da değinilmiştir.

Her bir başlık 2-6 beyitte ele alınmıştır.

NİYÂZÎ-İ MISRÎ: KASİDE-İ BÜRDE TESBİ‘İ, Hazırlayan: Musa YILDIZ

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1336, 2. Baskı 2025 (E-Kitap), 154 sayfa

Niyâzî-i Mısrî’nin bugüne kadar ülkemizde araştırma konusu edilmemiş Bûsîrî’nin el-Kevâkibu’d-Durriyye fî Medhi Hayri’l-Beriyye adlı Kasîde-i Bürde (Bür’e) diye meşhur olan kasidesi üzerine Arapça olarak nazmettiği tesbî‘inin tenkitli neşridir.

Çalışma, “Giriş”in yanı sıra iki bölümden oluşmaktadır.

Birinci bölümde Niyâzî-i Mısrî’nin hayatı ve eserleri incelenmiştir.

İkinci bölümde ise “Kasîde-i Bürde Tesbî‘i”nin nüshaları, yazılış sebebi, muhtevası, tenkitli metninin oluşturulmasında takip edilen yöntem, tenkitli metni ve Türkçe çeviri metni verilmiştir.

Bu çalışmada bahse konu tesbî‘in tenkitli metni, Türkiye kütüphanelerinde tespit edilen altı nüshadan dördünün karşılaştırması yapılarak oluşturulmuştur.

Ortaya çıkan 161 bentlik metin esas alınarak Türkçeye çevirisi yapılmış ve çeviride tesbî‘in yapısına uygun olarak bent bent tercüme edilmesine dikkat edilmiştir.

ALİ KUŞÇU VE İSTİARE RİSALESİ: Musa YILDIZ

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1341, 2. Baskı 2025 (E-Kitap), 130 sayfa

Türk düşünce tarihinde Ali Kuşçu, cihan devleti hâlini alan İstanbul merkezli Osmanlı ülkesindeki “ilim=bilgi” üretim ve aktarımını, Fatih Sultan Mehmed’in himayesinde düzenleyen bir isim olarak bilinir. 

Ali Kuşçu ve İstiare Risalesi başlıklı bu çalışmada, Ali Kuşçu’nun düşüncelerini anlamlandırabilmek için yetiştiği ortamın ve eser verdiği bağlamın gözden geçirilmesi gerektiğinden, “Giriş” bölümünde Fatih Sultan Mehmed Dönemi ilim hayatı üzerinde ana hatlarıyla durulmuştur.

Birinci bölümde; Ali Kuşçu’nun hayatı, yetiştiği çevre, ilmî serüveniyle verdiği eserler sıralanarak bu eserlerin nüshalarından birinin bulunduğu kütüphane, kayıt numarası ve yaprak sayısına işaret edilmiştir.

İkinci bölümde; Risâle fi’l-İsti‘âre’nin nüshaları, muhtevası tanıtılmış ve tenkitli metni hazırlanmıştır.

Üçüncü bölümde, risaleye İsmail Ayvalı tarafından yapılan şerh tanıtılmış ve tenkitli metni kurulmuştur.

Dördüncü bölümde ise risalenin Osmanlı Türkçesine yapılan çevirisinin Türkçe transkripsiyonu verilmiş ve akabinde Risâle fi’l-İsti‘âre Türkçeye çevrilmiştir.

TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN YÜZÜNCÜ YILI TÜRKÇE KONULU YAZILAR: HAMZA ZÜLFİKAR

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1584, 1. Baskı 2024 (E-Kitap), 672 sayfa

Eserde, “Türki Tili, Lisan-ı Osmanî, Lisan-ı Türkî, Türk Dili, Türkçe” adları altında yüzyıllarca yazı dili, bilim dili düzeyinde varlık gösteren Türkiye Türkçesinin yaklaşık yüzyıllık bölümü zengin örneklerle incelenmeye çalışılmış ve Cumhuriyet’in yüzüncü yılına armağan edilmiştir.

1940’lı yıllardan itibaren geçen yıllar içinde Türkçenin söz hazinesindeki değişiklikler, katkılar, olumsuzluklar örnekleriyle ele alınmıştır.

Eser, yazarın 2023 yılı dâhil olmak üzere başta Türk Dili dergisi olmak üzere çeşitli dergilerde yayımladığı yazılar, yaptığı konuşmalar ve okuduğu bildirilerden oluşmuştur. Yayının içinde ayrıca, özel günlerde ve anma toplantılarında yapılan konuşmaların metinleri de bulunmaktadır.

MEHMET RAUF: OYUNLAR, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayanlar: Dilber TANRIVERDİLER-Türkan TOPCU

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1583, 1. Baskı 2024 (E-Kitap), 382 sayfa

Mehmet Rauf’un “Pençe, Cidal, Diken, Sansar, Ceriha” adlı tiyatro oyunlarından meydana gelmiştir.

Pençe, Mehmet Rauf’un ilk oyunudur. Dört perdelik eser, evlilik ve evlilik dışı ilişkilerin çatışmasını konu edinir.

Pençe’den sonra kaleme aldığı ikinci oyun Cidal’dir. Cidal, evlilik ve evlilik dışı ilişkileri konu edinmesi ba­kımından Pençe ile benzerlik gösterir.

Tek perdelik bir oyun olan Diken, komedi türünde yazılmış bir eser olması bakımından Mehmet Rauf’un diğer oyunlarından ayrılır.

Mehmet Rauf’un üçüncü oyunu olan Sansar üç perdelik bir eserdir. Evlilik dışı ilişkiyi işlemesi bakımından Pençe ve Cidal ile benzerlik gösterir.  

Ceriha, üç perdelik bir oyundur. Geçmişinden gelen yaraları taşımak zorunda olan bir kadının yepyeni bir yara almasını konu alır.

MEHMET RAUF: HANIMLAR ARASINDA, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayan: Ebru SANCAR

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1582, 1. Baskı 2024 (E-Kitap), 128 sayfa

Kitap, üç mektup, bir küçük hikâye, dört hikâye ve iki de incelemeden oluşmaktadır. Teadül, Bir Mevsimin Hikâyesi ve Mehtapda mektup türündedir. Çarşaf Altında, Nekahette, Çayırdan Sonra, Bir Hikâye başlıklı yazıları hikâye, Fenerci başlıklı yazısı ise küçük hikâyedir. Asıl Romanlar başlıklı incelemesinde kurgusal metinler ve gerçek hayatın bir karşılaştırmasını verirken Tedkikat-ı Edebiyye başlıklı incelemesinde ise Paul Bourget’in Bir Cinayet-i Aşk (Un Crime d’Amour) adlı romanını ele alır.

MEHMET RAUF: SİYAH İNCİLER, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayan: Rahim TARIM

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1581, 1. Baskı 2024 (E-Kitap), 194 sayfa

 Mehmet Rauf’un 1896-1901 yılları arasında Resimli Gazete, Mektep ve ağırlıklı olarak Servet-i Fünun dergisinde yayımlanan düzyazı şiirleriyle, Almanya seyahati dönüşü görevli olduğu gemide tuttuğu günlük izlenimleri ve farklı tarihlerde yazılmış birkaç hikâyesinden oluşmaktadır.

100. YIL GAZETELERİN DİLİNDEN CUMHURİYET CİLT I-II (1923-1938/1939-1950): TÜRK EDEBİYATLARI BİLİM VE UYGULAMA KOLU: Hazırlayanlar: İbrahim ŞAHİN, Deniz DEPE, Furkan KORKUT

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1580, 1. Baskı 2024 (E-Kitap), 327 sayfa

İki cilt hâlinde hazırlanan çalışma, 1923-1938/1939-1950 yıllarını kapsamaktadır. Çalışmanın içeriğini “Cumhuriyet”in ilan edildiği tarihin her yıl dönümünde, “Cumhuriyet” hakkında gazetelerde yayımlanmış yazılar teşkil etmektedir.

Gazetelerin birçoğu hemen her yıl dönümünde, “Cumhuriyet” hakkında sadece makale değil aynı zamanda şiir de yayımlamıştır. Bu antolojiye, bahsi geçen şiirlerden birkaçı alınmış ancak antolojinin asıl içeriğini gazete başyazarlarının kaleme aldığı yazılar oluşturmuştur.

Eserde yazıların dışında hemen her yıl gazetelerin 29 Ekim tarihli nüshalarının birinci sayfasında neşrettikleri görseller de vardır.

Gazetelerdeki malzemenin derlenmiş olması yoluyla teşkil edilen bu antolojinin bir devrin, en azından 1950’ye kadar düşünme biçimini, dünya ve memleket telakkisini, modernleşme algısını, millî şuur inşasını kısacası zihnini göstermesi açısından ayrı bir değeri vardır.

ANA DİLİ OLARAK TÜRKÇE ÖĞRETİMİ (KURAMLAR-TERİMLER-YÖNTEMLER-UYGULAMALAR): TÜRKÇENİN EĞİTİMİ VE ÖĞRETİMİ BİLİM VE UYGULAMA KOLU

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1577, 1. Baskı 2024 (E-Kitap), 916 sayfa

Tarihinin kadim milletlerinden biri olan Türklerin dili, en eski dünya dillerinden biridir. Türkçe, yazılı kaynaklarının uzun asırlara dayanması yönüyle de önemli bir yere sahiptir. Yazılı kaynaklar, Türkçenin kökleri binlerce yıl öncesine uzanan bir kültür ve medeniyet dili olduğuna tanıklık eder.

Yazının kullanım alanları, yazılı kaynaklar, somut kültürel ögeler ve tarihsel şartlar incelendiğinde Türkçenin öğretiminin uzun asırlardır yapıldığı görülmektedir. Yapılan bu öğretim faaliyetleriyle Türkçe nesilden nesile aktarılarak gücünü ve zenginliğini devam ettirmiştir.

Günümüz penceresinden bakılınca binlerce yıllık tarihî birikime sahip olan Türkçe birçok evreden geçerek yapılan öğretim faaliyetleriyle varlığını korumuştur. Türkçe öğretiminin geleceğini daha iyi planlamak açısından tarihteki durumunun görülmesi önemlidir.

Bu çalışmada, ana dili olarak Türkçenin öğretimine tarihsel bir bakış açısıyla yaklaşılmış; ana dili olarak Türkçenin öğretimi “kuramlar, terimler, yöntemler ve uygulamalar” üzerinden ele alınmıştır.

TÜRKÇENİN EĞİTİMİNE EMEK VERENLER (1839-1938): TÜRKÇENİN EĞİTİMİ VE ÖĞRETİMİ BİLİM VE UYGULAMA KOLU

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1576, 1. Baskı 2024 (E-Kitap), 1848 sayfa

Türkçe, Orta Asya’dan Anadolu’ya ve Balkanlara kadar konuşulup yazıldığı Türk yurtlarında dönemlere özgü yöntemlerle kültür dili olarak öğretilmiştir.

Devlet eliyle ve formel olarak eğitim kurumlarında öğretilmeye başlanması, Tanzimat Dönemi’nde mümkün olabilmiştir.

Kuşkusuz Türkçenin öğretimi için Tanzimat’tan önce de çalışanlar olmuş, bundan sonra da olacaktır. Ancak bu kitaba 1839-1938 yılları arasında eseri/eserleri yayımlanmış şahsiyetler dâhil edilmiştir. Bu zaman aralığında çalışmaları dergi ve gazetelerde yayımlanmış ve/veya kitap olarak basılmış 120 şahsiyet tespit edilmiş, bu şahsiyetlerin kısa öz geçmişleri ve çalışmaları tanıtılmıştır.

MEHMET RAUF: BİR AŞKIN TARİHİ, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayan: Özlem SÜRÜCÜ

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1575, 1. Baskı 2024 (E-Kitap), 119 sayfa

Çalışma; kitaba adını veren “Bir Aşkın Tarihi” adlı uzun öykü ile “Komşunun Kızı, Bir Tâleb-i İzdivaç, Bir Mesut, Beşik, Bir Namus Meselesi ve Cadı” adlı altı kısa öyküden oluşmaktadır.

Aşk, evlilik, namus gibi konuların bireysel ve toplumsal açıdan irdelendiği eserde, olaylar kişilerin iç dünyasına dokunularak derinlemesine bir bakış açısıyla ele alınmıştır.

Hikâyelerdeki konular; ızdıraplı aşk serüvenlerinden namus düşkünlüğüne, mutsuz yuvadan kaçma arzusundan perili köşklere, görücü usulü evliliklerin getirdiği felaketlerden sıra dışı komşuların hayatlarına uzanan bireysel sorunları kapsamaktadır.

MEHMET RAUF: DEFİNE VE KAN DAMLASI, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayan: Seda ERDENDOĞDU

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1574, 1. Baskı 2024 (E-Kitap), 211 sayfa

Yazarın Define ve Kan Damlası olarak adlandırdığı romanları birbiriyle bütünlük arz etmektedir. Kan Damlası romanı, Define’nin devamı olarak yazılmıştır.

Mehmet Rauf’un polisiye türünde kaleme aldığı romanlarda olaylar, macera düşkünü Şakir Feyzi’nin etrafında gelişir. Define adlı romanda, define arayışına giren Şakir Feyzi, tehlikeli ve tuhaf olaylar yaşar; olayları çözmek için de sık sık zekâsını kullanmak zorunda kalır.

Kan Damlası, Define’ye göre polisin olaylarda daha aktif rol aldığı bir yapı sergiler. Define’de bütün tehlikeleri göze alarak olayları çözen ve pek çok felaket yaşayan Şakir Feyzi, Kan Damlası’nda çok pasif davranır.

MEHMET RAUF: HALÂS İSTİKLÂL HARBİ ROMANI, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayanlar: Yasemin BULUT-Tahir Kemal BULUT

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1573, 1. Baskı 2024 (E-Kitap), 345 sayfa

Halâs İstiklâl Harbi romanı, Mehmet Rauf’un son romanıdır. Yazarın kurtuluş mücadelesini anlattığı ve vatan sevgisini işlediği tek romanı olması itibarıyla diğer romanlarından ayrılır.

Eser, Mehmet Rauf’un kurtuluş yıllarına ilişkin duyarlılığını coşkun bir dille yansıttığı önemli bir çalışmadır. Kurtuluş Savaşı’nın olağanüstü koşullarını yaşayan insanların içinde bulunduğu toplumsal durumu, iç dünyaları ve ruh iklimleri üzerinde durulmuştur.

Kitabın başında Mehmet Rauf’un Mustafa Kemal Atatürk’e hitaben yazdığı ve minnettarlığını ifade ettiği mektup yer almaktadır.

MEHMET RAUF: HARABELER, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayan: Mert ÖKSÜZ

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1572, 1. Baskı 2024 (E-Kitap), 552 sayfa

Eserde, Cumhuriyet sonrası yaşanan sosyal değişmelere, alafrangalığın toplumsal yönüne, Batılılaşmanın sosyal ve kültürel hayata etkileri üzerinde durulmuştur. Romanın ana kahramanı Nuri Süha, Batı merkezli bir eğitim sürecinden geçmiştir; romandaki olaylar da onun bakış açısıyla sunulmuştur.

Cumhuriyet ile birlikte farklılaşan yaşam tarzının dikkat çekici bir şekilde işlendiği kitapta, toplumsal çözülme ve değişmeler ele alınmıştır.

Kitap, sadece aşk ve kadın konusu etrafında şekillenmemiş,  sosyal ve millî meseleler de incelenmiştir.

MEHMET RAUF: KÂBUS, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayan: Seda ERDENDOĞDU

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1571, 1. Baskı 2024 (E-Kitap), 165 sayfa

Eserde, birbirine aşkla bağlı evli bir çiftin yaşamaya başladığı “kâbus” heyecan ve gerilim dolu, sürükleyici bir anlatımla ele alınmıştır.

Mehmet Rauf; aşk, ahlak, namus, evlilik, kıskançlık, aldatma, sadakat ve şiddet gibi kavramları farklı bakış açılarıyla okuyucuya vermiştir.

MEHMET RAUF: KARANFİL VE YASEMİN, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayan: Şenol TOPÇU

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1570, 1. Baskı 2024 (E-Kitap), 339 sayfa

Karanfil ve Yasemin romanın olay örgüsü, Eylül romanında olduğu gibi bir aşk üçgeni etrafında döner.

Romanda iyi eğitimli ve kültürlü bir genç olan Samim’in uzun yıllar kaldığı Avrupa’dan döndükten sonra yakın arkadaşı Pertev’in davetlisi olarak katıldığı bir çay partisinde tanıştığı Nevhiz ve Pervin arasında cereyan eden aşk ve bu aşkın sonucunda oluşan tutku ve hayal kırıkları anlatılır.

Roman, 20. yüzyıl başlarında farklı mecralarda kadınlarla karşılaşan üst sınıf Osmanlı erkeğinin aşk ve kadın konusundaki görüşlerini, tavırlarını ve değişen insan ilişkilerini, sakil kalan modernleşme çabalarını göstermesi acısından ayrıca önemlidir.

MEHMET RAUF: SERAP, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayan: Rahim TARIM

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1569, 1. Baskı 2024 (E-Kitap), 108 sayfa

Mehmet Rauf’un otobiyografik özellikler taşıyan Serap adlı uzun hikâyesi bazı araştırmacılar tarafından roman olarak kabul edilmiştir.

Eser, siyasal baskıların neden olduğu bunalımla “erkeklik krizi”nin harmanlandığı bir iç hesaplaşma romanıdır.

 İstibdat Dönemi’nin ruhunda yarattığı tahribat nedeniyle Meşrutiyet ile gelen “hürriyet”i tam anlamıyla yaşayamayan genç bir adam, vapurda rastladığı güzel bir kadına duyduğu hislerle orta yaş krizine sürüklenir.

Olaylar, genç adamın sonrasında kendisiyle yaşadığı iç hesaplaşması üzerinden şekillenir; aforizmalar ve psikolojik tespitler ile okuyucuya sunulur.

MEHMET RAUF: SON YILDIZ, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayan: Kudret SAVAŞ

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1568, 1. Baskı 2024 (E-Kitap), 491 sayfa

Eser, insan psikolojisinin derinliklerine inerek güçlü gözlemler barındıran önemli bir romandır.

Görünürde bir aşk üçgeni olay örgüsünü merkezine alan metinde yazar, romandaki şahıs kadrosunun zihinsel derinliklerine inerek insan psikolojisine dair önemli çıkarımlarda bulunur. İnsanların karşı karşıya kaldığı ikilemlerde yaşadığı tereddüt ve iç sorgulamaları açıklıkla gözler önüne serer.

Cumhuriyet’in ilk yıllarında hayata geçen romanın arka planında, devrimler sonucu açığa çıkan toplumsal değişim ele alınır. Mehmet Rauf, yeni cemiyet hayatını ve yaşantısını arka plan üzerinden yazar; toplumsal hayatta yaşanan yüzeyselliğin altını çizer.

CUMHURİYETİMİZİN 100. YILINDA 6. ULUSLARARASI TÜRKİYE TÜRKÇESİ AĞIZ ARAŞTIRMALARI ÇALIŞTAYI BİLDİRİLERİ (5-7 Ekim 2023, Elâzığ): Türk Dil Kurumu

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1566, 1. Baskı 2024 (E-Kitap), 1340 sayfa.

Eser, Türk Dil Kurumu ve Fırat Üniversitesi ile iş birliği 5-7 Ekim 2023 tarihinde Elâzığ’da düzenlenen “6. Türkiye Türkçesi Ağız Araştırmaları Çalıştayı”nda alanın uzmanları tarafından sunulan bildirilerden oluşmaktadır.

Çalıştayda ağızlar, özellikle genç araştırmacılar tarafından farklı boyutları ve farklı bakış açılarıyla ele alınmış; sunulan bildiriler daha sonra tartışmaların ışığında yeniden gözden geçirilmiş, eklemeler ve çıkarmalar yapılarak kitap hâline getirilmiştir.

Çalıştay kitabı, e-kitap olarak okuyucuların istifadesine sunulmuştur.

ŞEYHÎ: Hüsrev ile Şîrîn (İnceleme-Metin-Günümüz Türkçesine Aktarma-Dizin/Sözlük) -Paris Nüshası-, Hazırlayan: Funda ŞAN

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1560, 1. Baskı 2024 (E-Kitap), 1248 sayfa

Nizamî’nin aynı eserinden Türkçeye uyarlanan Şeyhî’nin Hüsrev ü Şîrîn adlı mesnevisi, yaklaşık yedi bin beyitlik hacmiyle Eski Anadolu Türkçesi Dönemi’nin mühim eserlerinden biridir. Eser, hem kendi döneminin hem de sonraki dönemlerin çok okunan eserlerindendir.
Bu çalışmada, 15. yüzyılda Şeyhî (öl. 1425’ten sonra) tarafından yazılan Hüsrev ü Şîrîn mesnevisi ele alınmıştır. Eser hakkında genel bilgiler verilmiş ve mesnevi özellikle dil özellikleri açısından incelenmiştir.
“Giriş, Dil İncelemesi, Metin, Günümüz Türkçesine Aktarma ve Dizin/Sözlük” olmak üzere beş ana bölümden oluşmaktadır.
6.956 beyitten oluşan ve eserin yazı çevirimi yapılan “Metin” bölümünde nüsha üzerinde yapılan düzeltmeler ve diğer nüshalardaki biçimler dipnotlar şeklinde verilmiştir. Çalışmada aktarma yaparken beyitte anlatılmak istenen ifade, yapılan telmihler mümkün olduğunca dipnotlarla kaynak göstermek suretiyle açıklanmıştır.
“Dizin/Sözlük” kısmında sözcükler alfabetik olarak sözcüklerin sıralanarak her sözcüğün karşısına anlamı ve hangi beyitte ya da beyitlerde geçtiği yazılmıştır. Türkçe dışındaki sözcüklerin hangi dilden geldiği ilgili sözcüğün yanında belirtilmiştir.

NECİP ASIM: İlm-i Lisân (İnceleme-Metin-Aktarma-Sözlük), Hazırlayan: Muhammet Raşit ÖZTÜRK

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1559, 1. Baskı 2024 (E-Kitap), 269 sayfa

Necip Asım Yazıksız, Türkolojinin ülkemizdeki kurucularından biri sayılan, kaleme almış olduğu eserlerle döneminin ilmî muhitinde kendine özel bir yer edinmiş münevverlerimizdendir.
Bu çalışmanın konusunu teşkil eden ‘İlm-i Lisân, Hicri 1333 (1914-1915) yılında neşredilen ve “Darülfünun-ı Osmani”de okutulan dersleri ihtiva eden bir eserdir.
Eser, giriş ve dört bölüm hâlinde hazırlanmıştır.
“Giriş” bölümünde Yazıksız’ın hayatı, edebî ve fikrî kimliği ele alınmıştır. “Birinci Bölüm”de Yazıksız’ın kaleme aldığı eserler, kütüphane katalogları ve kaynak kitaplar taranarak bir araya toplanmış, bunlar tek tek incelenmiş ve elde edilen bilgiler özet mahiyetinde kaydedilmiştir. “İkinci Bölüm”de ʿİlm‑i Lisân’ın dil bilimi içerisindeki yerine değinilmiş ve eserin muhtevası dikkatlere sunulmuştur. “Üçüncü Bölüm”de metnin yazı çevirimi ve Türkiye Türkçesine aktarımı yapılmıştır. “Dördüncü Bölüm”de ise ʿİlm‑i Lisân’da geçen dil bilimi terimleri bir araya toplanarak bir sözlük oluşturulmuştur. Bu bölümde, eserde geçen şahıs adlarının bir dizini de verilmiştir.

MEHMET RAUF: FERDÂ-YI GARÂM, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayan: Sinem İNCE

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1557, 1. Baskı 2024 (E-Kitap), 118 sayfa

Ferdâ-yı Garâm, birlikte büyüyen amca çocukları olan Sermet ve Macit’in nefretten melankolik bir aşka dönüşen hikâyesini anlatır. Derin ruh tahlillerine yer verilen eserde kıskançlık, hastalık, merhamet, pişmanlık, hayranlık gibi temler betimlenerek işlenir. Kahramanların mücadele gücünden yoksun ve zayıf olması melankolik bir aşkın trajik bir sonla bitmesine sebep olur.

MEHMET RAUF: MENEKŞE, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayan: Sinem İNCE

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1556, 1. Baskı 2024 (E-Kitap), 85 sayfa

Menekşe, evli ve çocuklu Hüseyin Bülent adlı roman karakterinin hayalindeki ideal aşkı aramasını ve kendi aşk deneyimlerini sorgulamasını anlatır. Romanın merkezinde kahramanlar üzerinden işlenen aşk, sanat, edebiyat ve siyaset gibi konular yazarın ve döneminin düşüncelerini barındırması açısından önemlidir.

MEHMET RAUF: GENÇ KIZ KALBİ, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayan: Filiz FERHATOĞLU

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1555, 1. Baskı 2024 (E-Kitap), 135 sayfa

Genç Kız Kalbi, on dokuz yaşındaki Pervin’in günlüğüne aldığı notlardan oluşmaktadır. Pervin, Batılılaşma/modernleşme hareketinin yansıması olan bir eğitim ve terbiye ile yetiştirilmiş bir genç kızdır. Yabancı dil bilmekte, çok iyi derecede piyano çalmakta ve kitap okumaktadır. İzmir’de yaşayan Pervin hayallerinin şehri İstanbul’a, amcasının yanına gelir ve burada yaşadıklarını aktarır.

MEHMET RAUF: EYLÜL, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayan: Yunus ALICI

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1554, 1. Baskı 2024 (E-Kitap), 359 sayfa

Bu çalışmada, Mehmet Rauf’un ilk olarak 7 Haziran 1900-14 Mart 1901 tarihleri arasında Servet-i Fünûn dergisinde tefrika edilen, sonrasında 1901 senesinde, Edebiyat-ı Cedide Kütüphanesinin altıncı kitabı olarak, İstanbul Âlem Matbaasında kitap hâlinde yayımlanan Eylül adlı romanın ilk baskısı (1901) referans alınarak metne müdahale edilmeden özgün hâliyle yeni harflere aktarılmıştır. Roman, Necip ile Suat arasında gerçekleşen yasak ve ümitsiz aşkı anlatır.

MEHMET RAUF: BÖĞÜRTLEN, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayan: Habibe DEMİR

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1553, 1. Baskı 2024 (E-Kitap), 116 sayfa

Böğürtlen, Pertev Bey’in Büyükada’da, arkadaşı Nihat Bey vesilesiyle gittiği bir köşk davetinde âşık olduğu Müjgân Hanım’la başından geçenler üzerine temellendirilmiş, yalın bir kurguya sahiptir. Namıdiğer böğürtlen Müjgân Hanım’ın onu sevmesi için elinden geleni yapan Pertev Bey’in dilinden aktarılan roman, psikolojik tahlillerin derinliği açısından Mehmet Rauf’un dikkate değer eserleri arasında yer alır.

KARAKALPAK BİLMECELERİ: Ceyhun Vedat UYĞUR

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1552, 1. Baskı 2024 (E-Kitap) 216 sayfa

Karakalpak Bilmeceleri adlı bu çalışma, Türk dünyası edebiyatlarının bir parçası olan Karakalpak edebiyatı kapsamındaki halk bilmecelerinin (jumbak) bir kısmını (1.208 adedini) içermektedir. Çalışmanın içinde masal ve destanlarda söylenmiş muamma tarzı bilmeceler ile yine “jırav”ların ozan atışmaları kapsamında “atışma” (aytıs) formatında dile getirdikleri bilmeceler bulunmaktadır. Bu bilmecelerin tamamı, Karakalpak Türkçesi ve onların Türkiye Türkçesine aktarılmış şekilleriyle sunulmuştur.

1.208 adet bilmecenin cevapları da Karakalpak ve Türkiye Türkçesiyle dizin hâlinde verilmiş; bilmeceler şekil, yapı ve içerik bakımlarından da incelenmiştir.

XI. Türk Dil Kurultayında Okunan Bilimsel Bildiriler (8 Temmuz 1966): Türk Dil Kurumu

Türk Dil Kurumu Yayınları: 270, 2. Baskı 2024 (E-Kitap), 283 sayfa

Eser, Türk Dil Kurumu tarafından düzenlenen ve 1966 yılında yapılan XI. Türk Dil Kurultayı bildirilerinin toplanmasıyla meydana getirilmiştir.

Kurultayın oturum programıyla başlayan kitap, otuz dört bildiri metniyle devam etmektedir. Kendi alanlarında söz sahibi olan çok sayıda yerli ve yabancı bilim adamının sundukları bildiriler; Eski Anadolu Türkçesi, Türk lehçeleri, Balkan dilleri ve Türkçe ilişkileri, Türkçe ile ilgili hazırlanmış tarihî sözlükler konularındadır.

On Birinci Türk Dil Kurultayı (8 Temmuz 1966): Türk Dil Kurumu

Türk Dil Kurumu Yayınları: 254, 2. Baskı 2024 (E-Kitap), 176 sayfa

Kitap, On Birinci Türk Dil Kurultayı’nda kaleme alınmış tutanaklar ile kurultaydaki birleşim ve oturumlardaki sıralama esas alınarak hazırlanmıştır.

Kurultayın gündem ve programıyla başlayan kitapta, toplam üç bileşim ve altı oturumda görüşülen ve kaleme alınan “Bütçe Yönetmeliği, Bilim Kurul Raporları, Oturum Tutanak Özetleri, Seçim Sonuçları Tutanağı ve Türk Dil Kurumu Üye Listesi” verilmiştir.

Olağanüstü Türk Dil Kurultayı (12 Temmuz 1964): Türk Dil Kurumu

Türk Dil Kurumu Yayınları: 236, 2. Baskı 2024 (E-Kitap), 64 sayfa

Çalışma, 1964 yılında düzenlenen Olağanüstü Türk Dil Kurultayı’nın deşifre metnidir. X. Türk Dil Kurultayı’na ek olarak düşünülen bir kurultaydır.

X. Kurultay’da detaylı görüşülmesi gereken gündemin bir maddesinin eksik kalması dolayısıyla bu kurultay yapılmıştır.

Yeni tüzük tasarısı olan bu madde görüşülerek Tüzük’te yapılması düşünülen değişiklikler yapılmış ve oylamaya sunulmuştur. Sonuçta tasarı kabul edilmiştir.

Kitap söz konusu kurultaya ilişkin bilgileri içermektedir.

X. Türk Dil Kurultayında Okunan Bilimsel Bildiriler (1963): Türk Dil Kurumu

Türk Dil Kurumu Yayınları: 233, 2. Baskı 2024 (E-Kitap), 153 sayfa

Çalışma, X. Türk Dil Kurultayı’nda okunan bilimsel bildirilerin bir araya getirilmesinden oluşmaktadır.

Kitapta; Tahsin BANGUOĞLU, Jozef BLASKOVICS, Sadettin BULUC, Müjgân CUNBUR, Marıja DjUKANOVIĆ, Hasan KALEŞİ, Hasibe MAZIOĞLU, P. MİYATEV, Melâhat ÖZGÜ, Ljubınka RAJKOVIĆ, László RÁSONYI, Feridun Nâfiz UZLUK ve Hilmi Ziya ÜLKEN’in bildirileri bulunmaktadır.

Sunulan bildirilerden birkaçı şunlardır: “Kıbrıs’ta Türkler ve Türk Dili”, “Başkurt ve Macar Yurtlarındaki Ortak Coğrafî Adlar Üzerine”, “Atatürk’ün Dil Anlayışı”, “Dursun Fakîh’in Gazavât-nâmesi”.

Onuncu Türk Dil Kurultayı (8 Temmuz 1963): Türk Dil Kurumu

Türk Dil Kurumu Yayınları: 226, 2. Baskı 2024 (E-Kitap), 142 sayfa

Çalışma, Onuncu Türk Dil Kurultayı’nda yapılan konuşmaların metne geçirilmesinden meydana gelmektedir. Dört birleşim hâlinde geçen kurultay oturumlarındaki konuşmalar eserde ayrı ayrı verilmiştir.

Kitabın başına “Program ve Gündem”, “Bilimsel Toplantılar Programı” eklenmiş; Kurum Başkanı Tahsin BANGUOĞLU’nun açış konuşmasından sonra ise konuşmalar yer almıştır.

Eserde ayrıca, kurultayda oluşturulan “Tüzük Komisyonu”, “Derleme-Tarama Komisyonu”, “Tanıtma Komisyonu” gibi çalışma grupları ile yapılan çalışmalar değerlendirilmiş; ileriki dönemde yapılması düşünülen faaliyetlerin tasarısı ile ilgili bilgiler verilmiştir. Mali işler ile ilgili bilgiler de bulunmaktadır.

Dokuzuncu Türk Dil Kurultayı (11 Temmuz 1960): Türk Dil Kurumu

Türk Dil Kurumu Yayınları: 185, 2. Baskı 2024 (E-Kitap), 192 sayfa

11 Temmuz 1960 tarihinde başlayan ve beş gün süren 9. Türk Dil Kurultayı’nın açışından seçimlere kadar olan çalışmaları konu alan eser, 1961 yılında yayımlanmıştır.

Türk Dil Kurumunun ikinci başkanı Selâhattin BATU’nun açış konuşmalarıyla başlayan kurultayda, “Birinci, İkinci, Üçüncü ve Dördüncü Birleşim” adı altında oturumlar yapılmış; her oturumda bir önceki oturumun tutanak özetleri sunulmuştur.

“Kurultay Başkanlık Divanı”nın seçiminin ardından komisyon seçimlerinin yapıldığı kurultayda; komisyon raporları ve denetçiler raporu okunmuş, Türk Dil Kurumu Edebiyat ve Bilim Ödülleri Yönetmeliği hazırlanmış ve Türk Dil Kurumu 1960-1962 yılları Bütçe Tasarısı ve Bütçe Komisyonu Raporu üzerinde görüşmeler yapılmıştır.

Eserde ayrıca; Türk Dil Kurumu 1960-1962 yılları Bütçe Yönetmeliği, bazı önergeler, Kurultay Tasnif Komisyonu Tutanağı gibi hususlar da yer almaktadır.

VIII. Türk Dil Kurultayında Okunan Bilimsel Bildiriler (1 Temmuz 1957): Türk Dil Kurumu

Türk Dil Kurumu Yayınları: 179, 2. Baskı 2024 (E-kitap), 272 sayfa

Bu yayın, 1 Temmuz 1957 tarihinde başlayan VIII. Türk Dil Kurultayı’nın Ord. Prof. Dr. L. LIGETI ve Prof. Dr. Ahmet CAFEROĞLU’nun başkanlığında yapılan birinci oturumu ile Ord. Prof. Dr. Herbert W. DUDA ve Prof. Dr. Ahmet ATEŞ başkanlığında yapılan ikinci oturumda, 2 Temmuz 1957 günü Ord. Prof. Dr. Gy. NÉMETH ve Prof. Dr. Hilmi Ziya ÜLKEN’in başkanlığında yapılan ikinci bölüm ile aynı gün Prof. Dr. Ananiasz ZAJACSKOWSKI ve Ord. Prof. Dr. Süheyl ÜNVER başkanlığında yapılan oturumlarda sunulan bildirilerden oluşmaktadır.

Eserde, “Birkaç Söz” bölümünün ardından bilimsel bildiriler bölümü yer almaktadır.

Sekizinci Türk Dil Kurultayı (1 Temmuz 1957): Türk Dil Kurumu

Türk Dil Kurumu Yayınları: 172, 2. Baskı 2024 (E-kitap), 148 sayfa

1 Temmuz 1957’de başlayan ve 5 gün süren Sekizinci Türk Dil Kurultayı’nın açılışından seçimlere kadar olan çalışmalarını konu alan eser, 1958 yılında yayımlanmıştır.

 Eserde, Türk Dil Kurumu Başkanı Macit GÖKBERK’in açış konuşmalarıyla başlayan kurultayın “Birinci, İkinci, Üçüncü ve Dördüncü Birleşim” adı altında yapılan oturumları, ayrıca her oturumda sunulan bir önceki oturumun tutanak özetleri bulunmaktadır.

“Kurultay Başkanlık Divanı”nın seçimi, Komisyon seçimleri, Komisyon raporları ve Denetçiler raporu ile tüzük çalışmaları üzerine verilen önergelerin de yer aldığı kitapta ayrıca, bazı Türkologlara verilen “Onur” ve “Haberleşme” üyeliğinden de söz edilmektedir.

Bunun yanında, “Tüzük Komisyonu Raporu, Yayın Komisyonu Raporu, Gramer Komisyonu Raporu, Hesap ve Bütçe Komisyon Raporu, Bütçe Yönetmeliği” ve bütçeyle ilgili bazı önergeler ile birkaç Türkoloğun konuşmaları yer almaktadır.

Yedinci Türk Dil Kurultayı (18 Temmuz 1954): Türk Dil Kurumu

Türk Dil Kurumu Yayınları: 160, 2. Baskı 2024 (E-kitap), 198 sayfa

18 Temmuz 1954’te başlayan ve 5 gün süren Yedinci Türk Dil Kurultayı’nın açılışından seçimlere kadar olan çalışmalarını konu alan eser, 1955 yılında yayımlanmıştır.

 Eserde “Birinci Birleşim” başlıklı bölümde Kurum Başkanı Hakkı Tarık US başkanlığında açılan kurultayın açış konuşması; “İkinci Birleşim” başlıklı bölümde “Asbaşkan ve Yazman Seçimi, Yönetim Kurulu Raporu, Bütçe ve Hesap Komisyonu Seçimi, Derleme-Tarama Komisyonu Seçimi, Sözlük, Terim, Gramer, Yayın Komisyonu Seçimleri, Tüzük Komisyonu Seçimi Önergesi”, “Üçüncü Birleşim” başlıklı bölümde 1 ve 2. Birleşim Tutanak Özetleri, Komisyon Raporları, Tüzük Üzerine Konuşmalar, Yeni Bütçe Tasarısı Konuları” bulunmaktadır.

“Dördüncü Birleşim” başlıklı bölümde ise “3 ve 4. Birleşim Tutanak Özetleri, Kurum Üyeleri Hakkında Karar ve Seçim, Kurultay Başkanı’nın Kapanış Söylevi ve Son Tutanak” yer almaktadır.

Olağanüstü Türk Dil Kurultayı (8 Şubat 1951): Türk Dil Kurumu

Türk Dil Kurumu Yayınları: 151, 2. Baskı 2024 (E-kitap), 137 sayfa

Altıncı Türk Dili Kurultayı’nda, “Yönetim ve Bilim Kurulu”nun yanı sıra belirlenen Genel Merkez Kurulu tüzüğünün teşkilat maddelerini yeniden ele alarak incelemek ve gerekirse bir de seçim yapmak üzere olağanüstü bir kurultay toplamaya karar verilmiş; 8 Şubat 1951’de “Olağanüstü Türk Dil Kurultayı 1951” Kurum Başkanı ve Millî Eğitim Bakanı Tevfik İLERİ Başkanlığında açılmıştır.

Kitapta, Genel Yazman Hasan Reşit TANKUT’un sunduğu “Kurultay Raporu” ile “Kurultay Başkanlık Seçimi, ‘Kurultay Başkanı’nın söylevi, Tüzük ve Bütçe Komisyonu, Tüzük Komisyon Raporu, Tüzük Tasarısına Ait Görüşmeler, Hesap Raporu, Bütçe Hükümleri Gerekçesi, Yönetim Kurulu, Haysiyet Kurulu ve Denetleme Kurulu Seçimleri” yer almaktadır

Altıncı Türk Dil Kurultayı (19 Aralık 1949): Birleşimler, Tutanaklar: Türk Dil Kurumu

Türk Dil Kurumu Yayınları: 140, 2. Baskı 2024 (E-kitap), 271 sayfa

19 Aralık 1949’da başlayan ve 5 gün süren Altıncı Türk Dil Kurultayı’nın açılışından seçimlere kadar olan çalışmalarını konu alan eser, 1950 yılında yayımlanmıştır.

Kitabın başında, Türk Dil Kurumu Başkanı ve Millî Eğitim Bakanı Tahsin BANGUOĞLU’nun kurultayda yaptığı açış konuşmaları yer almaktadır. Sonrasında, “Kurultay Başkanlık Divanı”nın seçimi, “Genel Yazman”ın raporunun okunması, diğer konuşmalar ve bilimsel bildirilerin sunulması ile komisyon seçimlerin yapılması gibi konulara yer verilmiştir.

Eserde ayrıca, kurultayda dil devrimi üzerine yapılan konuşmalar da bulunur.

Beşinci Türk Dil Kurultayı (26 Kasım 1945): Birleşimler, Tutanaklar, Tezler: Türk Dil Kurumu

Türk Dil Kurumu Yayınları: 117, 2. Baskı 2024 (E-Kitap), 362 sayfa

Eser, Türk Dil Kurumunun “Koruyucu Başkanı, Millî Şef, Cumhurbaşkanı İsmet İnönü”nün başkanlığında, 26 Kasım 1945 tarihinde başlayan ve 5 gün süren Beşinci Türk Dil Kurultayı’nın açılışından seçimlerine kadar olan çalışmalarını konu almaktadır.

Kitapta; açış konuşmalarıyla başlayan kurultayda “Kurultay Başkanlık Divanı”nın seçimi, “Kurum Genel Sekreteri”nin raporunun okunması, ardından komisyon seçimleri yapılarak komisyon raporlarının okunması, Kurumun yeni çalışma programının onaylanması ve “Bütçe Komisyon Raporu”nun okunması gibi konular yer almaktadır.

Ayrıca eserde, Genel Merkez Kurulunun geçen yılların hesaplarından aklanması, Yeni Genel Merkez Kurulunun seçimi ve kurultay başkanının kapanış konuşması da bulunmaktadır

Dördüncü Türk Dil Kurultayı (10 Ağustos 1942): Toplantı Tutulgaları, Tezler: Türk Dil Kurumu

Türk Dil Kurumu Yayınları: 85, 2. Baskı 2024 (E-Kitap), 416 sayfa

Eserde, 10-12 Ağustos 1942 tarihleri arasında Ankara Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Konferans Salonu’nda gerçekleştirilen Dördüncü Türk Dili Kurultayı’nın katılımcıları ile kurultaydaki bilimsel çalışmalar ve oturumlarda yapılan tartışmalar yer almaktadır.

Eserin sonunda kurultayda sunulan yedi tez de verilmiştir. Kurultay sırasında ayrıca son altı yıllık çalışmalar göz önüne alınmış, eserde bunlar da değerlendirilmiştir.

Üçüncü Türk Dil Kurultayı (24-31 Ağustos 1936): Tezler, Müzakere Zabıtları: Türk Dil Kurumu

Türk Dil Kurumu Yayınları: 36, 2. Baskı 2024 (E-Kitap), 451 sayfa

Üçüncü Türk Dil Kurultayı, 24-31 Ağustos 1936’da Dolmabahçe Sarayı’nda yapılır. Bu kurultay, dünya çapında yeni bir dil ekolünün, Güneş-Dil Teorisi’nin başlatılmış olması bakımından önemlidir. Kurultaya; 11 Türk ve Almanya, Avusturya, Bulgaristan, Fransa, İngiltere, İtalya, Japonya, Macaristan, Polonya, Sovyet Rusya ve Yunanistan’dan olmak üzere 15 yabancı dil bilimi adamı katılır.

Kitap, Atatürk’ün bizzat kendisinin de katılarak konuşmaları titizlikle takip ettiği söz konusu kurultayla ilgili bilgileri içermektedir.

İkinci Türk Dili Kurultayı (18 Ağustos 1934): Tezler, Müzakere Zabıtları: Türk Dil Kurumu

Türk Dil Kurumu Yayınları: 8, 2. Baskı 2024 (E-Kitap), 451 sayfa

Eser, 18 Ağustos 1934 yılında Dolmabahçe Sarayı’nda Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal ATATÜRK’ün yüksek himayelerinde yapılan İkinci Türk Dili Kurultayı’nın katılımcıları, çalışma programı ile tutulan zabıtlar yer almaktadır.

Eserde ayrıca; kurultayın açış konuşmaları ile kurultayda sunulan raporlar ve komisyonların çalışma yolları ile komisyonlara verilen tezler hakkında da bilgiler bulunmaktadır.

Birinci Türk Dili Kurultayı (26 Eylül 1932): Tezler, Müzakere Zabıtları: Türk Dil Kurumu

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1, 2. Baskı 2024 (E-Kitap), 563 sayfa

Türk Dil Kurumunun 12 Temmuz 1932’de Türk Dili Tetkik Cemiyeti adıyla kuruluşundan kısa bir süre sonra Birinci Türk Dili Kurultayı yapılır. Tarih 26 Eylül 1932’dir. Açış konuşmasını Cemiyetin Başkanı Samih Rifat Bey yapar. Toplantıya Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk ve Başbakan İsmet İnönü de iştirak eder. Kurultay, ikişer celseden oluşan 9 günlük bir süreyi kapsar.

Birinci Türk Dili Kurultayı’nda Türk Dili Tetkik Cemiyetinin çalışma şartlarını oluşturan mali ve idari kararlar alınır. Türk diline dair önemli tezler tartışılır.

Kurultaydaki bütün konuşmalar daha sonra kitap hâlinde yayımlanır.

1552 VE SONRASI: KAZAN’IN İŞGALİ VE TÜRK TOPLULUKLARI BİLGİ ŞÖLENİ BİLDİRİLERİ: TÜRK DİL KURUMU

Türk Dil Kurumu Yayınları: 847, 2. Baskı 2024 (E-Kitap), 87 sayfa

Rus hegemonyasının Türk illerine yayılmasının başlangıcı olan Kazan işgalinin 450. yıl dönümü dolayısıyla düzenlenen “1552 ve Sonrası: Kazan’ın İşgali ve Türk Toplulukları Bilgi Şöleni” 15 Ekim 2002 tarihinde bilim adamlarının katılımıyla gerçekleşmiştir.

Prof. Dr. Halil İNALCIK ve Prof. Dr. İlber ORTAYLI’nın tarih konusunda, diğer katılımcıların dil konusundaki bildirileri Türk Dil Kurumu tarafından yayımlanmıştır.

AVRUPA’DA YAŞAYAN TÜRK ÇOCUKLARININ ANA DİLİ SORUNLARI TOPLANTISI BİLDİRİLERİ: TÜRK DİL KURUMU

Türk Dil Kurumu Yayınları: 734, 2. Baskı 2024 (E-Kitap), 100 sayfa

Eserde, 24-26 Eylül 1998 tarihleri arasında, Türk Dil Kurumu tarafından düzenlenen “Avrupa’da Yaşayan Türk Çocuklarının Ana Dili Sorunları” adlı toplantıda sunulan dört bildiri bulunmaktadır.  

Bildiriler, 1960’tan itibaren ülkemizden Avrupa ülkelerine işçi olarak gönderilen vatandaşlarımıza, özellikle çocuklarımıza, bugüne kadar Türkçe eğitim verilmesi yönünde yapılanlar ve konuyla ilgili olarak yaşanan sorunlarla ilgilidir. Genelde Avrupa ve özelde Almanya’da yaşayan Türk asıllı öğrencilerin yaşadıkları dil problemi ele alınmıştır.

1926 BAKÛ TÜRKOLOJİ KONGRESİNİN 70. YIL DÖNÜMÜ TOPLANTISI BİLDİRİLERİ: TÜRK DİL KURUMU

Türk Dil Kurumu Yayınları: 726, 2. Baskı 2024 (E-Kitap), 127 sayfa

“1926 Bakû Türkoloji Kongresi’nin 70. Yıl Dönümü Toplantısı” Türk dili için alfabe konusunda bir dönüm noktası teşkil eden Bakû Türkoloji Kongresi’yle ilgili genel bir değerlendirme niteliği taşımaktadır.

Bu kitap, 20-30 Kasım 1996 tarihleri arasında yapılan “1926 Bakû Türkoloji Kongresi’nin 70. Yıl Dönümü Toplantısı”na Azerbaycan, Almanya ve Türkiye’den katılan bilim adamlarınca sunulan 11 bildiriyi içermektedir.

AĞIZ ARAŞTIRMALARI BİLGİ ŞÖLENİ BİLDİRİLERİ: TÜRK DİL KURUMU

Türk Dil Kurumu Yayınları: 697, 2. Baskı 2024 (E-Kitap), 144 sayfa

9 Mayıs 1997 tarihinde, Ağız Araştırmaları Bilim ve Uygulama Kolunca gerçekleştirilen ve ağızlarla ilgili olarak yapılmış ilk ve tek toplantı olan şölende, ağızlarda kullanılacak çeviri yazı işaretlerinden, bu konuda yapılan çalışmalara kadar pek çok konu değerlendirilmiştir. Gün boyu süren şölende ağız araştırmalarının bugünü, dünü, yarını ve bu alanda yaşanan sorunlar bir bütün olarak ele alınmıştır. Şölende sunulan bildiriler daha sonra kitap hâline getirilmiştir.

Kitapta, söz konusu bilgi şöleninde sunulan dokuz bildiri ile toplantıdan sonra Ağız Araştırmaları Bilim ve Uygulama Koluna iletilen ve ağızlarla ilgili çalışmalarda kullanılan çeviri yazı işaretlerinin genel bir değerlendirilmesinin yapıldığı bir makale bulunmaktadır.

ALİ ŞİR NEVÂYÎ’NİN 560. DOĞUM, 500. ÖLÜM YIL DÖNÜMLERİNİ ANMA TOPLANTISI BİLDİRİLERİ: TÜRK DİL KURUMU

Türk Dil Kurumu Yayınları: 825, 2. Baskı 2024 (E-Kitap), 168 sayfa

Türk Dil Kurumunca 24-25 Eylül 2001 tarihlerinde Türk dünyasının en tanınmış şairlerinden, bilim ve devlet adamlarından biri olan Ali Şir Nevâyî’nin 560. doğum ve 500. ölüm yıl dönümlerini anmak için bir toplantı düzenlenmiştir.

Bu kitapta, adı geçen toplantıda sunulan on beş bildiri ve Türk Dil Kurumu Başkanı Prof. Dr. Şükrü Halûk AKALIN’ın toplantıyı açış konuşması yer almaktadır.

Farsçanın resmî dil olarak kullanıldığı bir dönemde, Türkçenin Farsçadan üstün bir dil olduğunu savunan ve bunu kanıtlamak için iki dilin muhakemesi, karşılaştırması anlamına gelen Muhakemetü’l-lugateyn adlı eserini veren Nevâyî’nin Çağatay Türk edebiyatının kuruluşu ve gelişmesinde önemli bir yeri vardır. Toplantıya katılan bildirilerde de Nevâyî ve eserleri kapsamlı olarak incelenerek onun Türk diline olan katkısı ortaya konulmaya çalışılmıştır.

BİLGİSAYAR DESTEKLİ DİL BİLİMİ ÇALIŞTAYI BİLDİRİLERİ: TÜRK DİL KURUMU

Türk Dil Kurumu Yayınları: 868, 2. Baskı 2024 (E-Kitap), 176 sayfa

Türk Dil Kurumunun e-devlet kapsamında bilgisayar ortamında gerçekleştirmeyi tasarladığı çeşitli sözlüklerin hazırlık çalışmaları devam etmektedir. Bu ve benzeri çalışmaların sağlıklı olarak gerçekleştirilebilmesi için dil bilimciler ile bilişim alanında çalışmalar yapan kişilerin bir araya gelip bilgi birikimlerini ortaya koymaları gerekir. Bu amaçla “Türk Cumhuriyetleri Bilgi Teknolojileri Çalışma Grubu”nun girişimi ile Türk Dil Kurumu ve Türkiye Bilişim Derneği ortaklaşa olarak 14 Mayıs 2005 tarihinde “Bilişim Destekli Dil Bilimi Çalıştayı” düzenlenmiştir.

“Bilişim Tabanlı Dil Bilimi Üzerine Ufuk Turu”, “Doğal Dil İşleme Kuramları ve Uygulamaları”, “Bilgisayar Destekli Sözlük Çalışmaları”, “Bilgisayar Destekli Dil Çevirisi Çalışmaları”, “Bilgisayar Destekli Dil Biliminde Türk Cumhuriyetleri ile İşbirliği Olanakları” konu başlıklı beş oturumdan oluşan çalıştayda on altı bilim adamı bildiri sunmuştur. Kitapta, bilgisayar destekli dil bilimi alanındaki çalışmaların zorluklarından söz edildiği gibi çözüm önerileri de sunulmuştur.

TÜRK GRAMERİNİN SORUNLARI TOPLANTISI I-II BİLDİRİLERİ: TÜRK DİL KURUMU

Türk Dil Kurumu Yayınları: 600-718, Birleştirilmiş 2. Baskı 2024 (E-Kitap), 664 sayfa

Türk dili ailesi içinde, Batı Türkçesinin bir kolunu oluşturan Türkiye Türkçesinin yaklaşık bin yıllık bir geçmişi vardır. Anadolu ve Rumeli bölgesinde konuşma, yazı ve edebiyat dili olarak işlene işlene yüksek bir düzeye ulaşmasına rağmen yapı ve işleyiş kurallarının ayrıntılarıyla Türkiye Türkçesi gramerlerine geçip geçmediği hususu tartışılan konulardan biridir.

Sağlam bir yönteme ve bilimsel temellere dayalı ana gramerin yazılabilmesi, bilim adamları arasındaki temel görüş ayrılıklarının giderilebilmesi ve gramer alanında bazı temel sorunlara çözüm getirilebilmesi acısından Türk Dil Kurumu “Türk Gramerinin Sorunları” konulu bir seri toplantı düzenlemiş ve düzenlemeye devam etmektedir.

Bu toplantıların ilki, 22-23 Ekim 1993 tarihleri arasında düzenlenmiş; “Türk Gramerinin Sorunları” konulu ilk toplantıda sunulan bildiriler ve bu bildiriler üzerinde yapılan tartışmalar kitap hâline getirilmiştir.

Türk Dil Kurumu Gramer Bilim ve Uygulama Kolu, gramer konusundaki çok yönlü araştırmaları ve mevcut sorunları ele almak adına toplantılarına devam etmiş;  26 Mart 1994-17 Nisan 1998 tarihleri arasında bu amaçla düzenlediği dokuz ayrı toplantıya ait bildiri ve konuşma metinleri toplanarak Türk Gramer Sorunları II adlı kitap oluşturulmuştur.

Eser; Türk Gramerinin Sorunları ve Türk Gramer Sorunları II adlı yayınların birleştirilmiş baskılarından meydana gelmiştir.

MÜHENDİSLİK TERİMLERİ BİLGİ ŞÖLENİ BİLDİRİLERİ: TÜRK DİL KURUMU

Türk Dil Kurumu Yayınları: 995, 2. Baskı 2024 (E-Kitap),  78 sayfa

Terim sözlükleri adı altında pek çok yayının hazırlanmasına öncülük eden Türk Dil Kurumu, ülkemizde mühendislik eğitiminin etkin ve verimli bir biçimde yürütülmesini desteklemek amacıyla Mühendislik Dekanları Konseyi ile birlikte 26 Nisan 2002 tarihinde Ankara’da “Mühendislik Terimleri Bilgi Şöleni”ni düzenlemiştir. Bu şölen ile mühendislikle ilgili bütün alanlar mümkün olduğunca taranarak terim birliği sağlanmaya çalışılmış; terimlerin bir araya getirilerek tanımlanması amaçlanmıştır.

Bu şölende sunulan bildiriler kitap hâline getirilerek Mühendislik Terimleri Bilgi Şöleni Bildirileri adıyla yayımlanmıştır.

TÜRKÇE SÖZLÜK’ÜN TERS ALFABETİK DİZİMİ: Yayıma Hazırlayan: Belgin TEZCAN AKSU

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1536, 1. Baskı 2023 (E-Kitap), 580 sayfa

Türkçe Sözlük’ün Ters Alfabetik Dizimi adlı kitap, 2023 tarihli yeni baskı Türkçe Sözlük’te olup da dizimin kapsamı ve içeriği gereği bu eserde bulunmaması gereken maddeler çıkarıldıktan sonra 80.776 madde başından oluşmaktadır. Dil bilgisi çalışmalarında, kafiye bulma vb. alanlarda kullanılmak üzere madde başları özel bir yazılım kullanılarak son harfinden ilk harfine doğru sıralanmıştır. Daha önce yayımlanan çalışmaların çoğunda isimler ve fiiller ayrı ayrı değerlendirilmiş ancak kullanım zorluğu görüldüğünden bu çalışmada kelimeler bir bütün olarak düzenlenmiştir. Türkçe Sözlük’te madde başına özgün dildeki biçimiyle koyu-eğik yazılıp “bakınız (bk.)” kısaltması verilerek Türkçe karşılığına gönderilen madde başları bu çalışmanın amaçlarına hizmet eden madde başları olmadığından ters alfabetik dizimden çıkarılmış ancak bu kelimelerin Türkçe karşılıkları dizimdeki yerlerinde gösterilmiştir. 

YÜKSEKÖĞRETİMDE TÜRK DİLİ DERSLERİ SORUNLAR VE ÖNERİLER ÇALIŞTAYI BİLDİRİLERİ: Türkçenin Eğitimi ve Öğretimi Bilim ve Uygulama Kolu, Yayıma Hazırlayanlar: Celal DEMİR, Muammer Mete TAŞLIOVA, Reşide GÜRSES

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1535, 1. Baskı 2023 (E-Kitap), 213 sayfa

Türkçenin Eğitimi ve Öğretimi Bilim ve Uygulama Kolu tarafından yapılan bu çalışma toplantısı, 40 yıldır tartışılan ama henüz çözüm üretilememiş olan bu sorunu sebep ve sonuçlarıyla yeniden tartışıp -başka ülkelerdeki uygulamaları da dikkate alarak- bu soruna kalıcı bir çözüm üretmek amacıyla düzenlenmiştir. Kitapta 5 tanesi açış panelinde sunulmuş olmak üzere 19 bildiri yer almaktadır.

TÜRK DÜNYASINDA MEVLİT GELENEĞİ: Türk Edebiyatları Bilim ve Uygulama Kolu, Editör: İsmet ÇETİN

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1534, 1. Baskı 2023 (E-Kitap), 224 sayfa

Kurumumuz Türk Edebiyatları Bilim ve Uygulama Kolu tarafından hazırlanan bu kitap; Türkiye, Azerbaycan, Batı Trakya ve Ege Adaları, Bosna Hersek, Bulgaristan, Kafkasya, Irak, Kuzey Makedonya, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Özbekistan, Tataristan ve Uygur sahalarında mevlit ve çevresinde oluşan gelenekleri içine almaktadır. Bu kitapta yer alan yazılar, Türkiye merkezli mevlit geleneğinin, Türk kültür coğrafyasındaki görünürlüğünü ortaya koymaktadır.

TARİHÎ KIRIM TÜRKÇESİNDE FİİL -KIRIM DİPLOMATİK YARLIKLARI-: Banu BAŞER

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1533, 1. Baskı 2023 (E-Kitap), 722 sayfa

Çalışma dört ana bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın birinci bölümünde, Kırım Hanlığı ve Tarihî Kırım Türkçesi hakkında bilgi verilerek sahanın tanıtılması amaçlanmıştır. İkinci bölümde, “Yapı Açısından Fiiller” başlığı altında, basit, türemiş ve birleşik fiiller incelenmiştir. Çalışmanın üçüncü bölümünü “Çekim Açısından Fiiller” başlığı oluşturmaktadır. Bu bölümde, bağımlı bir biçim birim olan fiillerin kullanım sahasına hangi şekillerde çıktıkları incelenmiştir. Bu bölüm temel olarak iki alt başlığa bölünmüş ve fiil çekiminin temel iki kategorisini oluşturan “Fiil Çekiminde Kişi ve Sayı” ile “Fiil Çekiminde Zaman ve Kip” başlıkları burada verilmiştir.

WİLHELM RADLOFF’UN SÖZLÜĞÜNDEKİ ALTAY TÜRKÇESİNE AİT KELİMELERİN İNCELENMESİ (SES BİLGİSİ-KARŞILAŞTIRMALI SÖZLÜK): Fatih Numan KÜÇÜKBALLI

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1532, 1. Baskı 2023 (E-Kitap), 1006 sayfa

Radloff, Opıt Slovarya Tyurkskih Nareçiy adlı sözlüğünü 1893-1911 yılları arasında altışar yıl arayla dört cilt olarak yayımlamıştır. Bu sözlükte tarihî ve çağdaş pek çok Türk lehçesine ait yaklaşık 68 bin madde başı bulunmaktadır. Eserdeki tarihî lehçelere ait söz varlığı büyük oranda daha önce yayımlanan çalışmalardan alınmıştır.

ŞAHSEVEN TÜRKÇESİ: Ahmet ÇAM

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1531, 1. Baskı 2023 (E-Kitap), 1109 sayfa

Şahseven, XVI. yüzyılda Anadolu başta olmak üzere farklı coğrafyalardan İran’a göç eden Türk oymaklarının birleşmesiyle oluşan topluluğun adıdır.

Bu çalışmada İran’ın Erdebil, Doğu Azerbaycan ve Zencan eyaletlerinde yaşayan Şahsevenlerin konuştukları Türkçe incelenmiştir. Şahseven Türklerini araştırmak üzere 2018 ve 2019 yıllarında iki kez İran’a gidilmiş ve yapılan alan araştırmaları sonucunda elde edilen malzeme, dil yönünden incelenmiştir.

TÜRK DÜNYASINDA TERİM ÇALIŞMALARI: Terim Bilimi Bilim ve Uygulama Kolu, Editör: Ayşe İLKER

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1530, 1. Baskı 2023 (E-Kitap), 411 sayfa

Evrensel dil bilimi çalışmalarının mühim bir dalını teşkil eden terim bilimi ve terim kavramı hakkındaki kuramsal yaklaşımlar, Türk dünyasının bütününde de hem dil bilimci olarak hem de Türklük bilimi araştırıcısı olarak çalışanların ilgi alanındadır.

Türk Dili Üzerine Araştırmalar I-II: Zeynep KORKMAZ

Türk Dil Kurumu Yayınları: 629, 4. Baskı 2023 (E-Kitap), 1456 sayfa

Türk Dili Üzerine Araştırmalar 1-2 adlı eser, Prof. Dr. Zeynep Korkmaz’ın 1945-1995 yılları arasında her biri birer bilimsel dergide yayımlanmış olan makalelerinden oluşmaktadır. Bir araya toplanmış olan bu yazılar, Eski Türkçeden günümüze kadar uzanan süreçte dil ve kültür tarihimizin farklı konularına, farklı yazı dillerine ve lehçelerine ilişkin araştırmaları içermektedir.

Türk Dili Üzerine Araştırmalar I

Türk Dili Üzerine Araştırmalar II

Türk Dili Üzerine Araştırmalar III: Zeynep KORKMAZ

Türk Dil Kurumu Yayınları: 893, 2. Baskı 2023 (E-Kitap), 880 sayfa

Eldeki III. ciltte yer alan ve 72 makaleden oluşan yazılar yine kendi içinde bir konu sınıflandırılmasından geçirilerek altı bölüm hâlinde basılmıştır. Böylece 1945-2006 yılları arasını kapsayan ve her biri ayrı yıllarda yerli ve yabancı çeşitli bilimsel dergilerde yayımlanmış olan makaleler, okuyucuların ilgisine sunulmuştur.

Türk Dili Üzerine Araştırmalar IV: Zeynep KORKMAZ

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1150, 2. Baskı 2023 (E-Kitap), 529 sayfa

Prof. Dr. Zeynep Korkmaz’ın 1945-1995 yılları arasında kaleme aldığı makaleleri, Türk Dil Kurumu tarafından Türk Dili Üzerine Araştırmalar başlığı ile iki cilt hâlinde önce 1995, daha sonra da 2005 yılında basılmıştı. Prof. Dr. Korkmaz’ın 1995-2006 yılları arasındaki makalelerini içine alan 72 araştırma yazısı da 2007 yılında bu serinin III. cildi olarak yayımlanmıştır.

Makaleler III Çağdaş Türk Dilleri: Talat TEKİN, Yayıma Hazırlayanlar: Emine YILMAZ-Nurettin DEMİR

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1062, 2. Baskı 2023 (E-Kitap), 497 sayfa

Üç ciltlik derlemenin birinci cildinde 35, ikinci cildinde 54 ve bu cildinde 62 yazı olmak üzere Prof. Dr. Talat Tekin’in yarım yüzyıl içerisinde yazmış olduğu 151 çalışma bir araya getirilmiştir. İlk iki ciltte olduğu gibi bu cildin içindeki yazılar da kronolojik olarak kitaba alınmıştır. Bu şekilde bir sıralama yazarın elli yılı aşan meslek hayatında âdeta bir leitmotif durumundaki konuları göstermesi aynı zamanda yazarın Türkiye Türkolojisinde çok tartışılan dil devrimi, Türk dillerinin adlandırılması ve sınıflandırılması gibi konulardaki görüşlerini yansıtması bakımından da önemlidir.

Makaleler II Tarihî Türk Yazı Dilleri: Talat TEKİN, Yayıma Hazırlayanlar: Emine YILMAZ-Nurettin DEMİR

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1061, 2. Baskı 2023 (E-Kitap), 604 sayfa

Makaleler II Tarihî Türk Yazı Dilleri başlıklı bu ciltte, Prof. Dr. Talat Tekin’in 1957-2002 yılları arasında yayımlanmış 27’si Türkçe, 27’si İngilizce olmak üzere toplam 54 yazısı yer almaktadır. Bunların 12’si tanıtma, değerlendirme, eleştiri türü yazılardır. Makalelerin büyük bir bölümü 45 yıllık bir sürede kitabın sonundaki künye bilgilerinde de görüleceği üzere CAJ, UAJb, AOH, JSFOu, FUF, TDAY-Belleten, Erdem, JAOS, TDA, DA, TL gibi ulusal veya uluslararası bilimsel dergilerde, armağan kitaplarda ve ansiklopedilerde yayımlanmıştır.

Makaleler I Altayistik: Talat TEKİN, Yayıma Hazırlayanlar: Emine YILMAZ-Nurettin DEMİR

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1060, 2. Baskı 2023 (E-Kitap), 320 sayfa

Bu kitap, günümüz Türkiye Türkolojisinin en önemli isimlerinden birisi olan Prof. Dr. Talat Tekin’in yüz elliden fazla yazısını bir araya getirmeyi amaçlayan dizinin ilk cildini oluşturmaktadır. Okuyucular için bir bölümüne ulaşılması zor olan, değişik tarihlerde ve yerlerde yayımlanmış yazıların genel içerikleri dikkate alınarak dizi, üç cilt olarak tasarlanmıştır.

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1479, 1. Baskı 2022 (E-Kitap), 151 sayfa

Türk Dil Kurumu Terim Sözlükleri Komisyonu tarafından 8 Nisan 2021 tarihinde çevrim içi olarak “Salgın Terimleri ve Türkçe Bilgi Şöleni” düzenlenmiştir. Bilgi şöleninde, Covid-19 salgınıyla birlikte günlük hayatımıza daha da çok yerleşen salgın terimleri, tıbbi kelimeler ve sağlıkla ilgili sözler irdelenmiştir.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: HİKÂYELER, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1. Baskı 2022 (E-Kitap), 1487, 1280 sayfa

Hüseyin Rahmi Gürpınar -roman yazarlığının yanı sıra- hikâyeler de yazmıştır. Hikâyelerinin bir kısmı “hikâye” niteliğinde kabul görmüş, bazı kısa yazıları ise “kısa yazı” olarak tanımlanmıştır.

Bu eserde, Hüseyin Rahmi’nin hikâyeleri ve kısa yazılarının ilk baskıları esas alınarak yayıma hazırlanmış hâli yer almaktadır.

TÜRK DİL KURUMU: ULUSLARARASI TÜRKÇENİN YABANCI DİL OLARAK ÖĞRETİMİ BİLGİ ŞÖLENİ: “TEKNOLOJİ TABANLI ÖĞRETİM” (22-23 Aralık 2014) PANEL/BİLDİRİLER

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1249, 2. Baskı 2022 (E-Kitap), 473 sayfa

Eser, 22-23 Aralık 2014 tarihlerinde “Teknolojik Tabanlı Öğretim” alt başlığıyla düzenlenen Uluslararası Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi Bilgi Şöleni’nde sunulan bildirilerden oluşmaktadır.

TÜRK DİL KURUMU: TÜRK DİL BİLGİSİ TOPLANTILARI – 2 TÜRKİYE TÜRKÇESİ SES VE ŞEKİL BİLGİSİ BİLDİRİLER (31 Ekim-1 Kasım 2014 Ankara)

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1236, 2. Baskı 2022 (E-Kitap), 231 sayfa

Eser, 31 Ekim-1 Kasım 2014 tarihlerinde düzenlenen Türk Dil Bilgisi Toplantıları – 2 Türkiye Türkçesi Ses ve Şekil Bilgisi adlı toplantıda sunulan bildirilerden oluşmaktadır.

TÜRK DİL KURUMU: ANA DİLİ OLARAK TÜRKÇENİN EĞİTİMİ VE ÖĞRETİMİ ÇALIŞMA TOPLANTISI BİLDİRİLERİ (30-31 Ekim 2014 Sivas)

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1235, 2. Baskı 2022 (E-Kitap), 133 sayfa

Eser, 30-31 Ekim 2014 tarihlerinde Sivas’ta düzenlenen Ana Dili Olarak Türkçenin Eğitimi ve Öğretimi Çalışma Toplantısı’nda sunulan bildirilerden oluşmaktadır.

TÜRK DİL KURUMU: DOĞUMUNUN 400. YILI DOLAYISIYLA ULUSLARARASI EVLİYA ÇELEBİ VE SEYAHATNAME’Sİ TOPLANTISI BİLDİRİLERİ (26-30 Eylül 2011 İstanbul)

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1214, 2. Baskı 2022 (E-Kitap), 274 sayfa

 Eser, 26-30 Eylül 2011 tarihlerinde İstanbul’da düzenlenen Doğumunun 400. Yılı Dolayısıyla Uluslararası Evliya Çelebi ve Seyahatname’si Toplantısı’nda sunulan bildirilerden oluşmaktadır.

TÜRK DİL KURUMU: ÖLÜMÜNÜN 100. YILINDA ÁRMIN VÁMBÉRY ANMA TOPLANTISI BİLDİRİLERİ (6-7 Eylül 2013 Ankara)

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1208, 2. Baskı 2022 (E-Kitap), 159 sayfa

Eser, 6-7 Eylül 2013 tarihlerinde Ankara’da düzenlenen Ölümünün 100. Yılında ÁRMIN VÁMBÉRY Anma Toplantısı’nda sunulan bildirilerden oluşmaktadır.

TÜRK DİL KURUMU: TÜRK DİL BİLGİSİ TOPLANTILARI – 1 BİRLEŞİK FİİL

BİLDİRİLER VE TARTIŞMALAR (6 Haziran 2014 Ankara)

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1198, 2. Baskı 2022 (E-Kitap), 105 sayfa

Eser, 6 Haziran 2014 tarihinde Ankara’da gerçekleştirilen  “Türk Dil Bilgisi Toplantı- ları – 1 Birleşik Fiil” toplantısına ait konuşmalardan oluşmaktadır.

Toplantıda, alanında uzman 2 bilim adamı bildiri sunmuş;  birleşik fiil konusu, 14 bilim adamı ve davetliler arasında farklı yönleriyle üç ayrı oturumda konuşulup tartışılmıştır.

TÜRK DİL KURUMU: TÜRK DİLİNİN VE EDEBİYATININ YAYILMA ALANLARI BİLGİ ŞÖLENİ BİLDİRİLERİ (7-9 Ekim 2010), Yayıma Hazırlayanlar: Nevzat ÖZKAN, Bayram DURBİLMEZ

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1129, 2. Baskı 2022 (E-Kitap), 452 sayfa

Eser, 7-9 Ekim 2010 tarihlerinde düzenlenen Türk Dilinin ve Edebiyatının Yayılma Alanları Bilgi Şöleni’nde sunulan bildirilerden oluşmaktadır.

Toplantıda; dünyada Türklük bilimi araştırmaları, resmî dil, edebî dil, basın yayın dili ve ağız olarak Türkçenin kullanılışı, Türk dünyasının ortak sözlü edebî değerleri, Klasik Dönem’de Türk dünyası edebî ilişkileri, Türk dünyasında sınır ötesi şöhret kazanmış edebî simalar ve eserler gibi konular ele alınmıştır.

TÜRK DİL KURUMU: TÜRKÇE VE ÇEVİRİ SORUNLARI ÇALIŞTAYI (7-9 Mart 2008 Antalya)

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1016, 2. Baskı 2022 (E-Kitap), 77 sayfa

Eser, 7-9 Mart 2008 tarihlerin Antalya’da düzenlenen Türkçe ve Çeviri Sorunları Çalıştayı’nda sunulan bildirilerden oluşmaktadır.

TÜRK DİL KURUMU: GAGAVUZ TÜRKÇESİ ARAŞTIRMALARI BİLGİ ŞÖLENİ (27-29 Aralık 2007 ANKARA)

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1015, 2. Baskı 2022 (E-Kitap), 253 sayfa

Eser, 27-29 Aralık 2007 tarihlerinde Ankara’da düzenlenen Gagavuz Türkçesi Araştırmaları Bilgi Şöleni’nde sunulan bildirilerden oluşur.

Toplantıda çoğu yurt dışından olmak üzere otuz beş bilim adamı bildirileriyle yer almıştır.

TÜRK DİL KURUMU: TÜRKİYE TÜRKÇESİ AĞIZ ARAŞTIRMALARI ÇALIŞTAYI BİLDİRİLERİ (25-30 MART 2008 Şanlıurfa)

Türk Dil Kurumu Yayınları: 989, 2. Baskı 2022 (E-Kitap), 885 sayfa

Eser, 25-30 Mart 2008 tarihlerinde Şanlıurfa’da düzenlenen Türkiye Türkçesi Ağız Araştırmaları Çalıştayı’nda sunulan bildirilerden oluşmaktadır.

Çalıştayda, Türkiye Türkçesinin Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisindeki ağızlarının yanı sıra Orta Doğu, Kafkasya ve Balkanlardaki uzantıları da ele alınmıştır.

TÜRK DİL KURUMU: 2. ULUSLARARASI TÜRKİYAT ARAŞTIRMALARI BİLGİ ŞÖLENİ BİLDİRİLERİ KÂŞGARLI MAHMUD VE DÖNEMİ (28-30 Mayıs 2008), Yayıma Hazırlayanlar: Ülkü ÇELİK ŞAVK, Fatma TÜRKYILMAZ, Mikail CENGİZ

Türk Dil Kurumu Yayınları: 980, 2. Baskı 2022 (E-Kitap) 855 sayfa

Eser, Prof. Dr. M. Cihat Özönder anısına düzenlenen Kâşgarlı Mahmud ve Dönemi konulu Uluslararası II. Türkiyat Araştırmaları Sempozyumu’nda sunulan bildirileri içermektedir.

28-30 Mayıs 2008 tarihlerinde gerçekleştirilen sempozyum, “2008 Kâşgarlı Mahmud Yılı” nedeniyle Kültür ve Turizm Bakanlığının UNESCO’ya taahhüt ettiği sempozyumlar serisinin Türkiye bölümü niteliğine sahiptir.

TÜRK DİL KURUMU: TÜRKÇENİN EĞİTİMİ VE ÖĞRETİMİ ÜZERİNE KONUŞMALAR

Türk Dil Kurumu Yayınları: 972, 2. Baskı 2022 (E-Kitap), 96 sayfa

Eser, Türkçenin eğitimi ve öğretimi üzerine 3 Mayıs 2006 tarihinde Çanakkale’de yapılan açık oturumdaki konuşmalardan meydana gelmektedir.

TÜRK DİL KURUMU: TÜRK DÜNYASINDA ORTAK DİL TÜRKÇE BİLGİ ŞÖLENİ (25 Eylül 2002)

Türk Dil Kurumu Yayınları: 935, 2. Baskı 2022 (E-Kitap), 65 sayfa

Eser, 25 Eylül 2002 tarihinde düzenlenen Türk Dünyasında Ortak Dil Türkçe Bilgi Şöleni’nde sunulan bildirilerden oluşmaktadır.  

Toplantıda, Türk dünyasında ortak iletişim dili bildirilerle değerlendirilmiştir.

TÜRK DİL KURUMU: ONUNCU YILINDA TÜRKİYE’DE GENEL AĞ (İNTERNET) İÇERİK, TERİMLER, STANDARTLAR VE E-TÜRKÇE AÇIK OTURUM (7 Nisan 2003)

Türk Dil Kurumu Yayınları: 926, 2. Baskı 2022 (E-Kitap), 41 sayfa

Türkiye’de genel ağın onuncu yılı dolayısıyla 7 Nisan 2003 tarihinde düzenlenen toplantıdaki konuşmalardan oluşmaktadır.  

Bu toplantı ile ağ ortamında Türkçenin durumu ele alınmış; sekiz bilim adamının görüşlerine yer verilmiştir.

TÜRK DİL KURUMU: ULUSLARARASI ESKİ TÜRKİYE TÜRKÇESİ TOPLANTISI BİLDİRİLERİ (03-04 Aralık 1999)

Türk Dil Kurumu Yayınları: 915, 2. Baskı 2022 (E-Kitap), 223 sayfa

Eser, 3-4 Aralık 1999 tarihlerinde düzenlenen Uluslararası Eski Türkiye Türkçesi Toplantısı’nda sunulan bildirilerden oluşmaktadır.

Kitapta, Osmanlı öncesi Türkiye Türkçesi ile ilgili on üç bildiri yer almaktadır. Toplantıda; bu dönem Türkçesinin dil özellikleri, yabancı dillerle etkileşimi, dönemin şairleri ve daha sonraki yüzyıllarda Osmanlı Dönemi dilcilerinin konuyla ilgili düşünceleri ele alınmıştır.

JEAN DENY ARMAĞANI MÉLANGES JEAN DENY, Hazırlayanlar János ECKMANN, Agâh Sırrı LEVEND, Mecdut MANSUROĞLU

Türk Dil Kurumu Yayınları: 173, 2. Baskı 2022 (E-kitap), 355 sayfa

Bu eser, Türkiye Türkçesinin gramerini yazarak, bize yalnız Türkiye Türkçesinin bugünkü durumunu göstermekle kalmayıp, onu geçmişle bağlamamıza yardım eden Türkolog Prof. Dr. Jean Deny’ye armağan olarak basılmıştır. Anadolu Türk yazı dilini bütün zenginlik ve renkliliği ile bize tanıtan Türkoloğun dostları ve öğrencilerinin bu büyük bilgine karşı duydukları minnet ve şükranlarını sunmak amacıyla hazırlanan eser, çeşitli bilim adamlarının zengin içerikli yazılarından meydana gelmiştir.

NÉMETH ARMAĞANI, Hazırlayanlar: János ECKMANN, Agâh SIRRI LEVEND, Mecdut MANSUROĞLU

Türk Dil Kurumu Yayınları: 191, 2. Baskı 2022 (E-kitap), 328 sayfa

Türk Dil Kurumu, Türk dilleri üzerinde yaptığı araştırmalarıyla bütün Avrupa’da olduğu gibi yurdumuzda da tanınan büyük dil bilgini Gyula Németh’e 70. doğum yıl dönümü armağanı olarak yayımlamıştır. Bu yıl dönümü sebebiyle dostları ve eski öğrencileri tarafından bilgine sunulan bu yayın, zengin yazıları içermektedir. Macaristan’da ve Avrupa’da Türklükle ilgili çalışmaların gelişmesinde büyük katkıları olan Németh’in çalışmalarını konu alan “Ön Söz” Prof. Dr. Hasan Eren tarafından kaleme alınmıştır.

MACİT GÖKBERK ARMAĞANI: Yazı Kurulu: Bedia AKARSU, Tahsin YÜCEL

Türk Dil Kurumu Yayınları: 502, 2. Baskı 2022 (E-kitap), 227 sayfa

Felsefeci ve Türk Dil Kurumu eski başkanlarından olan Macit Gökberk’in çalışmaları, eserleri anlatılmıştır. Kendisiyle Türk Dil Kurumu tarafından gerçekleştirilen bir röportaj da eserde yer almıştır. Ayrıca kitapta, değerli araştırmacıların kaleminden çıkan: “Felsefe Dili Olarak Türkçe”, “İslâm Düşüncesinde Nakil Geleneği”, “Bilimsel Düşünme Niteliği ve Yöntemi” gibi yazılar bulunmaktadır.

BOZKIRDAN BAĞIMSIZLIĞA MANAS, Yayıma Hazırlayan: Emine GÜRSOY NASKALİ

Türk Dil Kurumu Yayınları: 625, 2. Baskı 2022 (E-kitap), 317 sayfa

Eser, Marmara Üniversitesi Türkiyat Uygulama ve Araştırma Merkezinin 23-24 Mayıs 1995 tarihlerinde düzenlediği “Uluslararası Manas Toplantısı”nda sunulan bildirilerden meydana gelmektedir. Kitapta yer alan destan geleneği ve destanın anlatım özelliklerini belirten yazılar, daha sonra Manas destanının kültür bağları ve dil bağları ile ilgili yazılar yer almaktadır. Sırasıyla sosyal yapı bölümü, bozkır kanunu ve savaş, bozkırda yurt ve inançlarla ilgili bilgilerin yer aldığı bildiriler bulunmaktadır. Dördüncü boyut adlı bölümde, rüyalar âlemi irdeleniyor; kimlik ve ideoloji bölümünde ise, Manas Destanı’nın siyasi ve güncel yönünü konu alan yazılara yer veriliyor.

Hüseyin Rahmi GÜRPINAR: OYUNLAR: Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayanlar: Aysel GÜNEŞ, Dilek KOÇAK, Zahide PARLAR, Emine Gürsoy NASKALİ

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1486, 1. Baskı 2022 (E-kitap), 472 sayfa

Roman ve hikâye yazarı olarak tanınan Hüseyin Rahmi GÜRPINAR, tiyatro ile de ilgilenmiş; kendi söyleyişine uygun olarak oyunlar kaleme almıştır. Hüseyin Rahmi; Gülbahar Hanım (kayıp), Hazan Bülbülü, Kadın Erkekleşince, Tokuşan Kafalar, İki Damla Yaş adlı metinlerde oyun yazarı kimliğiyle karşımıza çıkmaktadır.

Hüseyin Rahmi GÜRPINAR: EDEBİYAT ELEŞTİRİLERİ, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayanlar: Aybüke Betül DOĞAN, Habibe DEMİR, Nagehan Uçan EKE

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1485, 1. Baskı 2022 (E-kitap), 310 sayfa

Roman, hikâye, tiyatro gibi pek çok türde eser veren Hüseyin Rahmi GÜRPINAR, edebiyatı ilgilendiren pek çok konuyu ele alarak eleştiri niteliğinde yazılar da kaleme almıştır. Edebî türlerden dil ve üslûp meselesine kadar pek çok konuyu kendi sanat anlayışı çerçevesinde incelemiştir. Eleştirinin tanımı ve eleştirmenin görevi üzerine eğilmiş, edebiyatın her alanına kendi sanat anlayışını yansıtan yorumlar getirmiştir.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: TEBESSÜM-İ ELEM, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayan: Berkay TOĞRAL

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1483, 1. Baskı 2022 (E-kitap), 446 sayfa

Batılılaşmanın yanlış algılanışı etrafında kurulan romanda, Batılılaşma dönemlerinin toplumsal ve evrensel durumları değerlendirilmiştir. Gülmeyece az yer verilmiş, “kişinin başına gelen felaketlerin asıl nedeninin yine kendisi olduğu” gerçeği üzerinde durulmuştur.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: ÖLÜM BİR KURTULUŞ MU?, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayan: Selma CAN

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1484, 1. Baskı 2022 (E-kitap), 184 sayfa

Eserde intihar olgusu; sosyolojik, psikolojik, teolojik vb. açılardan tahlil ve tenkit edilmiştir.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: ÖLÜLER YAŞIYORLAR MI?, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayan: Şenol KORKMAZ

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1480, 1. Baskı 2022 (E-kitap), 470 sayfa

Felsefi ve fantastik bir roman olan eserde; ruh, peri, cin gibi metafizik ögeler sorgulanmaktadır. O günün İstanbul’unu yansıtan karakterlere yer verilmiştir. Gülünç ve komik unsurlar ustalıkla eserin içine yerleştirilmiştir.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: DELİ FİLOZOF: Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayanlar: Duygu YILMAZ-Belgin TAŞ-Ümit TOPUZ-Elif ORHAN-Emre Orhan GÖKALP-Sinan DÜZGÜN-Mustafa KÜÇÜK-Nurcan ÇELEBİ

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1481, 1. Baskı 2022 (E-kitap), 488 sayfa

Eserde, felsefeyi hareket noktası kabul ederek dünya ve ahiretle ilgili çeşitli hadiselerle uğraşan filozof tavırlı kimseler, onların fikrî ve ruhsal yapıları, anlayışları, davranış özellikleri, eğilimleri ve idealleri ele alınmaktadır.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: CEHENNEMLİK, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayan: Burcu SIBIÇ

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1482, 1. Baskı 2022 (E-kitap), 434 sayfa

Eser, İstanbul’da bir konakta yaşayan iki aile üzerine kurulmuştur. Bu ailelerin reisleri olan Hasan Ferruh Efendi ve Sabri Bey’in kendilerinden yaşça çok küçük olan zevceleri Cazibe ve Ferhunde Hanım ile yaşadıkları, zevcelerinin yasak aşkları, Atıfet, Mahmure ve Şemsi arasında gelişen aşk maceraları, ihtiyar Hasan Ferruh Efendi’nin bitmez hastalıkları ve titizlikleri eserin konusunu oluşturmuştur.

ULUSLARARASI “TÜRK DÜNYASINDA MİLLÎ MÜCADELE VE EDEBİYAT” SEMPOZYUMU BİLDİRİLERİ

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1477, 1. Baskı 2022 (E-kitap), 475 sayfa

Azerbaycan ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunda Millî Mücadele’nin çok büyük bir yeri vardır. 12-15 Haziran 2019 tarihleri arasında gerçekleştirilen Uluslararası “Türk Dünyasında Millî Mücadele ve Edebiyat Sempozyumu”nda sunulan bildirileri içeren eserde, Azarbeycan’da ve Türkiye’de Millî Mücadele ile ilgili olarak yazılan edebî eserler ve bu eserlerin yazarlarıyla ilgili bildiriler yer almaktadır.

ESKİŞEHİR İLİ MANAV AĞIZLARI: Fatih DOĞRU

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1459, 1. Baskı 2022 (E-kitap), 2638 sayfa

Bu çalışmada, Eskişehir ilinde Manavların nüfusun çoğunluğunu oluşturduğu yerleşim birimlerini tespit etmek, buralardan derlenen metinlerin ses bilgisi incelemesini yapmak ve Eskişehir ili Manav ağızlarının söz varlığını ortaya koymak amaçlanmıştır.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: SEVDA PEŞİNDE, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayanlar: Birsel ORUÇ ASLAN, Celâl GÖRGEÇ, Yasemin GÜLTEKİN, Yasemin BULUT

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1454, 1. Baskı 2022 (E-kitap), 390 sayfa

Dönemin kadın erkek ilişkileri re­alist bir anlayışla kaleme alınır. Rızasız evlilikler, kıskançlıklar ve yasak aşkla örülen hikâye, kadın haklarının konu edildiği en önemli romanlardan biri olarak karşımıza çıkar.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: İNSAN ÖNCE MAYMUN MUYDU?, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayan: Erhan KIVANÇ

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1455, 1. Baskı 2022 (E-kitap), 398 sayfa

Dönem insanının dinî görüşü ve bilime bakışı üzerinde durulur. Düşünceleri ve olguları temsil eden sembolik karakterlerle onların fikir ve ruh yapıları, anlayışları, davranış özellikleri, eğilimleri ve idealleri anlatılır.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: METRES, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayan: Kadriye SATMAN ÇALLI

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1456, 1. Baskı 2022 (E-kitap), 488 sayfa

Eserde, mutluluğu ailesinde değil, evlilik dışında arayan Hami ile Müştak ve Reyhan’ın başlarına gelenler anlatılır.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: KOKOTLAR MEKTEBİ, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayan: Hamdi ÜNGÖR

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1457, 1. Baskı 2022 (E-kitap), 400 sayfa

Olaylar, yazarın “Bir İtiraf” bölümünde açıkladığı üzere baştan başa hayal ürünüdür.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: TUTUŞMUŞ GÖNÜLLER, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayan: Pınar VURSUN

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1458, 1. Baskı 2022 (E-kitap), 398 sayfa

Birinci Dünya Savaşı sonunda bütün dünyadaki hayat değişikliğinin bizdeki belirtileri anlatılır. Batılılaşmaya çalışan bir toplum; Türk toplumunun geleneklerine tezat teşkil eden alafranga, züppe ve dejenere tipler üzerinde kurgulanır.

TÜRKİYE TÜRKÇESİNDE ADLARLA ÖN ADLARIN BİRLİKTELİK KULLANIMI VE EŞ DİZİMİ SÖZLÜĞÜ -Derlem Tabanlı Bir Uygulama-: Bülent ÖZKAN

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1360, 1. Baskı 2020 (E-kitap), 1008 sayfa

Bu çalışma, Güncel Türkçe Sözlük’te ad olarak tanımlı sözlük birimlerinin ön ad tanımlı sözlük birimleriyle dizgesel ilişkilerini derlem tabanlı bir uygulamayla birliktelik kullanımı ve eş dizimlilik kavramları çerçevesinde ortaya koymaktadır.

HAMZA ZÜLFİKAR ARMAĞANI: Türk Dil Kurumu

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1435, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 688sayfa

2021 yılı, hem çeşitli idari görevler yürüterek hem bilimsel çalışmalarıyla eserler üreterek hem de Türk Dil Kurumunu ve faaliyetlerini yurt içinde ve dışında liyakatle temsil ederek Kuruma üstün hizmetleri bulunan Prof. Dr. Hamza ZÜLFİKAR’ın 80. doğum yılıdır.

KARŞILAŞTIRMALI TÜRK LEHÇELERİ FİİL ÇEKİM KILAVUZU, Yayıma Hazırlayan: Feyzi ERSOY

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1413, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 849 sayfa

Fiil çekimlerinin karşılaştırmalı tabloları hazırlanırken Türkiye Türkçesi dışında kalan on dokuz Türk yazı dili için alan uzmanlarının hazırladıkları çekim tablolarından yararlanılmıştır.

TÜRKÇENİN EĞİTİMİ-ÖĞRETİMİNDE KURAMSAL VE UYGULAMALI ÇALIŞMALAR 12: Yayıma Hazırlayan: Kamil İŞERİ

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1451, 1. Baskı 2022 (E-kitap), 490 sayfa

Dokuz Eylül Üniversitesi Dil Eğitimi Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından 3-5 Ekim 2019 tarihlerinde İzmir’de düzenlenen ve Türk Dil Kurumu tarafından desteklenen 12. Uluslararası Türkçenin Eğitimi-Öğretimi Kurultayı’nda sunulan 37 bildiriden oluşur.

BEŞBALIKLI ŞİNGKO ŞELİ TUTUNG ANISINA ULUSLARARASI ESKİ UYGURCA ÇALIŞTAYI BİLDİRİLERİ: Yayıma Hazırlayan: Mustafa S. KAÇALİN

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1452, 1. Baskı 2022 (E-kitap), 319 sayfa

Türk Dil Kurumu tarafından 4-6 Haziran 2011 tarihlerinde Ankara’da Beşbalıklı Şingko Şeli Tutung Anısına Uluslararası Eski Uygurca Çalıştayı düzenlendi.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: KADERİN CİLVESİ, Yayın Yönetmeni: Emine GÜRSOY NASKALİ, Hazırlayan: Erman İMER

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1446, 1. Baskı 2022 (E-kitap), 244 sayfa

Açlık ve namus arasındaki ters ilişki irdelenir. Romanın anlatıcısı olan ve kıt kanaat geçinen ama dünyaya bilgece bakmayı başararak namusunu her şeyden önde tutan Salâh Efendi’nin ailesinin başından geçenler anlatılır. Yazar, karamsar toplum eleştirisini yaparken okurunu “açlık”la “namus”un bir arada olamayacağı sonucuna götürür.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: TESADÜF, Yayın Yönetmeni: Emine GÜRSOY NASKALİ, Hazırlayan: Hamdi ÜNGÖR

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1449, 1. Baskı 2022 (E-kitap), 364 sayfa

Olaylar, 19. yüzyıl sonunda İstanbul’da falcı Nefise Hanım’ın etrafında şekillenir. Müşterilerini dolandıran, onlardan sürekli para sızdıran Nefise’nin ilginç büyüleri, muskaları, bakıcılık adı altında kandırarak ağına düşürdüğü saf insanlar anlatılır.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: NAMUSLU KOKOTLAR, Yayın Yönetmeni: Emine GÜRSOY NASKALİ, Hazırlayan: Ahmet KOÇAK

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1450, 1. Baskı 2022 (E-kitap), 366 sayfa

Geniş bir şahıs kadrosu, çeşitli aşk ilişkileri ve gönül entrikalarının yer aldığı roman, 49 bölümden oluşur. Kahramanın evli olmasına rağmen başkalarıyla da birlikte olmasını işler. Aşkta ve evlilikte eşlerin yaş olarak birbirine denk olması vurgulanır.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: BİR MUADELE-İ SEVDA, Yayın Yönetmeni: Emine GÜRSOY NASKALİ, Hazırlayan: Zuhal KÜLTÜRAL

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1447, 1. Baskı 2022 (E-kitap), 230 sayfa

Kadının veya erkeğin isteğine aykırı olarak yapılan evlilikleri ve bunların olumsuz neticelerini konu alır. Olaylar, eserin kahramanlarından Naki’nin ağzından nakledilir. Zengin ve havai bir genç olan Naki’nin iki kız ile evlenip boşanmasının üstüne gelen üçüncü gelinin açıkgöz çıkması ile gelişen durumlar anlatılır.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: UTANMAZ ADAM, Yayın Yönetmeni: Emine GÜRSOY NASKALİ, Hazırlayan: Nagehan UÇAN EKE

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1448, 1. Baskı 2022 (E-kitap), 428 sayfa

Toplumsal adaletsizlik ve ahlaki çöküntü ekseninde kurgulanan romanda, ruhsal bakımdan hasta tipler ve onların toplum içerisindeki son derece olumsuz, zararlı hareketleri bir psikolog titizliğiyle tahlil ve tenkit edilir.

IX. ULUSLARARASI TÜRK DİLİ KURULTAYI Bilge Tonyukuk Anısına: Türk Dil Kurumu (I. Cilt)

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1445/1, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 1034 sayfa

Türk Dil Kurumunun 1932’den bu yana yürüttüğü ve uluslararası bilim çevrelerince kurumsallaşmış bilimsel toplantı olarak kabul edilen Türk Dili Kurultaylarının dokuzuncusu, 26-30 Eylül 2021 tarihlerinde çevrim içi olarak düzenlendi. Kurultay, Tonyukuk Anıtı’nın dikilişinin 1300. yıl dönümü münasebetiyle Bilge Tonyukuk’a ithaf edildi.

IX. ULUSLARARASI TÜRK DİLİ KURULTAYI Bilge Tonyukuk Anısına: Türk Dil Kurumu (II. Cilt)

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1445/2, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 1060 sayfa

Yurt içinden ve yurt dışından 163 bilim adamının tebliğleriyle katıldığı kurultayda; Türkçenin tarihî gelişim süreci, güncel sorunları, kilometre taşı şahsiyetlerine ilişkin ilmî araştırmalar sunuldu.

YUNUS EMRE’NİN VEFATININ 700. YIL DÖNÜMÜ ANISINA ULUSLARARASI TÜRKÇENİN ANADOLU’DA YAZI DİLİ OLUŞU SEMPOZYUMU: Türk Dil Kurumu 

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1444, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 643sayfa

2021 yılı, Türk dili ve kültürünün en önemli şahsiyetlerinden Yunus Emre’nin vefatının 700. yıl dönümü olması münasebetiyle UNESCO tarafından anma ve kutlama yıl dönümleri arasına alındı. 30 Ocak 2021 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan Genelge ile 2021 yılı Cumhurbaşkanlığımız tarafından “Yunus Emre ve Türkçe Yılı” olarak ilan edildi.

TÜRKÇENİN EKRANLA İMTİHANI: Mustafa ERTEM

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1433, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 288 sayfa

Çevirinin sadece bir dil aktarımı değil, aynı zamanda amaca yönelik bir kültürel faaliyet olduğu göz önüne alınarak televizyon programlarında ve filmlerde kullanılan İngilizce kaynak metinlerin Türkçe çevirilerinde gözlenen hatalar tespit edilmiştir. Bu hatalara alternatif çeviri önerileri sunularak Türkçenin inceliklerini yansıtan çeviri teknikleri ve bu anlamda dil ve kültür bağlamında dikkat edilmesi gereken hususlarla ilgili bilgilendirici bir içerik sunulması amaçlanmıştır.

VIII. ULUSLARARASI TÜRK DİLİ KURULTAYI: Türk Dil Kurumu (I. Cilt)

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1434/1, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 1580 sayfa

Türk Dil Kurumunun genel ağ sayfasında e-kitap olarak yayımlanan çalışma, 22-26 Mayıs 2017 tarihlerinde Ankara’da düzenlenen VIII. Uluslararası Türk Dili Kurultayı’nda sunulan bildirilerden oluşur. 2 ciltten meydana gelmiştir.

VIII. ULUSLARARASI TÜRK DİLİ KURULTAYI: Türk Dil Kurumu (II. Cilt)

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1434/2, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 1344 sayfa

Türk Dil Kurumunun genel ağ sayfasında e-kitap olarak yayımlanan çalışma, 22-26 Mayıs 2017 tarihlerinde Ankara’da düzenlenen VIII. Uluslararası Türk Dili Kurultayı’nda sunulan bildirilerden oluşur. 2 ciltten meydana gelmiştir.

KAYGUSUZ ABDÂL KÜLLİYATI: Abdurrahman GÜZEL

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1409, 2. Baskı 2022 (E-kitap), 1257 sayfa

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: CAN PAZARI, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ,  Hazırlayan: Hatice Yasemin YILDIRIM-Yasemin BULUT

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1384, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 526 sayfa

Polisiye kurgu ile felsefi bir bakış açısının harmanlandığı roman, eğlendirirken yaşam dersi veren bir yapıttır. Gelir dağılımındaki dengesizliğin beraberinde getirdiği sosyal sorunlar çarpıcı bir şekilde ele alınır; ahlak, dürüstlük ve namus kavramları üzerinden toplumsal yozlaşmaya ışık tutulur.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: EFSUNCU BABA, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ,  Hazırlayan: Bünyamin TAN

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1385, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 121 sayfa

Dünyanın fikren içinde bulunduğu tehlike, efsuncu bir ihtiyar ve iki Ermeni genç üzerinden gözler önüne serilir. Sihir, büyü, tılsım gibi şeylerle uğraşan, define arayan, yıldızlar âleminin sırrını çözmeye çalışan insanlar nükteli bir şekilde ele alınır.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: İFFET, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ,  Hazırlayan: Gökçe BULUT

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1386, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 223 sayfa

Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın kendi deyimiyle “naif bir gençlik ürünü” olan bu romanda, bir ailenin başına gelen felaketler neticesinde yaşadığı maddi düşüş ve bu düşüşün yol açtığı manevi sınavlar işlenir.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: NİMETŞİNAS, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ,  Hazırlayanlar: A. Mevhibe COŞAR-Ahmet AKDAĞ-Kuban SEÇKİN

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1387, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 219 sayfa

Bir konağın hanımı, beyi ve hizmetçisi arasındaki aşk üçgeninin anlatıldığı romanda; eski İstanbul, devrin insanı, aile hayatı usta ve gerçekçi bir dille tasvir edilir.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: SON ARZU, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ,  Hazırlayan: Bihter GÜRIŞIK KÖKSAL

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1388, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 181 sayfa

Tipik bir “genç kız romanı” olan Son Arzu’da, üç genç kızın sevgilileriyle olan ilişkileri anlatılır. Zişan, Vicdan ve Nuruyezdan bambaşka karakterlere sahip üç genç kızdır. Âşık olurlar ancak toplumun ve özellikle yaşlıların geleneksel baskıları yüzünden mutlu olamazlar.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: BİLLUR KALP, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ,  Hazırlayan: Memduha BAĞDAŞ KÜÇÜKKAYA

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1390, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 417 sayfa

İç içe iki romandan oluşan Billur Kalp, cumhuriyetin ilanını takip eden dönemde İstanbul’da geçer ve İstanbul’un gündelik hayatına dair pek çok sosyolojik malzeme içerir.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: DİRİLEN İSKELET, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ,  Hazırlayan: Habibe DEMİR

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1391, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 341 sayfa

Hurafe ve batıl inançların etkin olduğu bir toplumda bilimsel aklı arayanların düşebileceği durumlar anlatılır. Romanın bir tarafını yaygın olarak görülen batıl inanç sahipleri diğer tarafını ise batıl inanç konusuna tamamen rasyonel yaklaşan tipler oluşturur.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: DÜNYANIN MİHVERİ KADIN MI, PARA MI?, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ,  Hazırlayan: Mine KILIÇ

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1392, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 231 sayfa

Evlilikte yaş farkı, sadakatsizlik, güçlünün zayıfı ezmesi gibi konular etrafında kurgulanmıştır. Aşk, namus ve açlık ilişkisi irdelenir. Ezilen tarafın şantaja, dolandırmaya yönelmesi meşru bir davranış olarak öne sürülür.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: MEZARINDAN KALKAN ŞEHİT, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ,  Hazırlayan: Kudret Ayşe YILMAZ

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1393, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 204 sayfa

Materyalist bir gencin şehir efsaneleriyle mücadelesi anlatılır. Polisiye özellikler taşıyan ve fantastik unsurlarla dolu, materyalizmin ruhçuluğa üstünlüğünü savunan bir romandır.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: ŞEYTAN İŞİ, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ,  Hazırlayanlar: Dilek KOÇAK-Aysel GÜNEŞ

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1394, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 112 sayfa

Yaşlı ve zengin ama cahil ve aklı kıt bir kadın olan Hayriye Hanım’ın bir şaka dolayısıyla başına gelenler, eğlenceli bir anlatımla öykülenir. Birbirleriyle cilveleşen kedilerin rahatsız edici miyavlamalarıyla başlayan Hayriye Hanım’ın tımarhaneye düşmesiyle acıklı bir sona ulaşan bu romanda, zamanın İstanbul yaşamından doğal sahneler etkileyici bir dille betimlenir.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: (AYNA) ŞIK, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayan: Dilek HERKMEN

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1368, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 157 sayfa

Yanlış Batılılaşmanın ele alındığı eserde, ana kahraman Şatırzade Şöhret Bey’in yaşadığı trajikomik olaylar işlenir. Türk toplumunda alay konusu olan alafranga tipin anlatıldığı romanda, yaşanan aşağılık duygusu çarpıcı bir şekilde sunulur. Eserde müspet ve menfi alafranga tipler vardır.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: BEN DELİ MİYİM?, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayan: Ahmet KOÇAK       

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1369, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 411 sayfa

Romanın esas konusu; çok gülmek, biraz düşünmek ve aylarca deliler âleminde dolaşmak şeklinde özetlenebilir.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: CADI, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayan: Selma OĞUZ

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1370, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 295 sayfa

Romanın kahramanı Naşit Nefi Efendi ile evlenmeye mecbur bırakılan Fikriye Hanım, Rumelihisarı’ndaki bir yalıda tuhaf bir cinayetler dizisinin ortasında kalmıştır. Bir cadı, bu evliliği ve hayatı altüst etmektedir.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: EŞKIYA İNİNDE, Yayın Yönetmeni ve Hazırlayan: Emine GÜRSOY NASKALİ

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1371, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 303 sayfa

Eşkıya konusunun ele alındığı roman, kırsalı tehlikeli bir hâle sokan zorbalara dikkat çeken ilk Türk romanıdır. İstanbul’un sokak ve konak hayatını romanlarında ustalıkla işleyen Hüseyin Rahmi, macera romanı alanındaki başarısını da bu eseriyle ortaya koyar.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: EVLERE ŞENLİK, KAYNANAM NASIL KUDURDU?, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayanlar: Çiğdem USTA-Aysun KANMAZ-Emre TÜRKMEN

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1372, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 181 sayfa

Hüseyin Rahmi’nin kendisine özgü mizahi üslubuyla yazdığı roman, bir İstanbul konağında gerçekleşen olayları ele alır.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: GÖNÜL BİR YEL DEĞİRMENİDİR SEVDA ÖĞÜTÜR, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayan: Asiye Figen KALKAN

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1373, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 313 sayfa

Kadın erkek ilişkileri, aile hayatı ve toplumdaki bozulmalar ele alınır. Olaylar, ana kahraman Şadan üzerinden anlatılarak dönemin ilişkileri irdelenir.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: GULYABANİ, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayan: Nilüfer TANÇ

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1374, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 189 sayfa

Dönemin toplumsal yapısına ayna tutan romanda, batıl inançlar mizahi bir dille eleştirilmiş, bilimsel düşünce savunulmuştur. Cin, peri, cadı gibi doğaüstü varlıkları konu edinerek halkın boş ve yanlış inançları ele alınmıştır.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: HAKK’A SIĞINDIK, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayan: Duygu TURP KAYA

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1375, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 169 sayfa

Hüseyin Rahmi bu romanında, bir dönem dünyayı kasıp kavuran ve yoksulları kırıp geçiren İspanyol nezlesini konu edinmiştir. Yoksul insanların kırıldığı bu salgın sırasında, servetlerine servet katan devrin zenginlerini ve üfürükçülerden medet uman halkı bir polis sorgusu suretinde anlatmıştır.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: HAYATTAN SAHİFELER, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayan: İlhan SADIKOĞLU

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1376, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 125 sayfa

Hayattan Sahifeler 1334 (1918) yılında kaleme alınmıştır. Hüseyin Rahmi bu romanında İstanbul’u ve İstanbul’dan insan manzaralarını gözler önüne sermiş, açlık ve sefalet içinde yaşayan insanların ahlaki değerlerini ekonomik menfaatleri için göz ardı edebilecekleri konusunu, kadın kahramanlar üzerinden kurgulamıştır.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: KESİK BAŞ-ZABITA ROMANI, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayan: Emine GÜRSOY NASKALİ 

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1377, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 201 sayfa        

Kesik Baş Zabıta Romanı’nda sorunlu bir hayatı olan ve çözümü içkide arayan Nafiz Efendi’nin hikâyesi anlatılmıştır. Çözdükçe düğümlenen bir cinayetin anlatıldığı bu eser, ilk polisiye romanlarımızdandır. İki “yaman” dedektifin korkunç bir cinayeti aydınlatmaya çalışırken karşılaştıkları insan manzaraları trajikomik bir şekilde gözler önüne serilir.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: KUYRUKLU YILDIZ ALTINDA BİR İZDİVAÇ, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayan: Arzu ÖZTÜRK-Erhan KIVANÇ

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1378, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 229 sayfa

Romanda, Halley kuyruklu yıldızının, 5 Mayıs 1910 tarihinde Dünya’ya çarpacağı söylentisi üzerine, bu durumla eğlenmek üzere konferanslar yapan İrfan Galip ile mektuplaştığı esrarengiz bir kadının evliliğe doğru giden serüveni anlatılır.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: MUHABBET TILSIMI, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayan: Sezer ÖZYAŞAMIŞ ŞAKAR

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1379, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 255 sayfa

20. yüzyılın başlarında kendi tatmin edilemez heveslerinin tutsağı olan ahlakça düşkün, içinde bulunduğu sefih durumu kavrayamayan insanlar anlatılır. Falcılara, sahte dervişlere, büyüye, muskaya, üfürükçülüğe inanan insanların içinde bulunduğu bu hâl “acı bir hakikat” olarak görülür.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: MÜREBBİYE, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayan: Ayşe ŞEKER

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1381, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 217 sayfa

 Eserde, Fransa’dan İstanbul’a gelip Dehri Efendi ve ailesinin yaşadığı konağa mürebbiye olarak giren Anjel ve onun etrafında gelişen olaylar anlatılır. Anjel’in gelişiyle konağın erkekleri baştan çıkar ve konaktaki düzen bozulur. Romanda çocukların eğitiminin, kim olduğu ve eğitimden ne derece anladığı bilinmeyen mürebbiyelere bırakılmasının doğurduğu sonuçlar ortaya konmuştur.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: ŞIPSEVDİ, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayan: Habibe DEMİR

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1380, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 559 sayfa

Eserlerinde Türk toplumunun geleneklerine tezat teşkil ettiği için gülünç durumlara düşen, alafranga, züppe ve dejenere tipleri sık sık kullanan yazar bu romanında olayların merkezinde yer alan Meftun karakteri üzerinden mesajlarını iletmektedir. Tanzimat sonrası dönemin zihniyeti çarpıcı biçimde yansıtılmış, Batılılaşmayla birlikte trajik bir şekilde ikileşen toplum gözler önüne serilmiştir. Yanlış Batılılaşmanın aile üzerindeki etkileri işlenmiş, toplumsal yozlaşma ironik bir dille anlatılmıştır.

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR: TORAMAN, Yayın Yönetmeni: Emine Gürsoy NASKALİ, Hazırlayanlar: Gülşen ÖZÇAMKAN AYAZ-Pelin SEÇKİN-Seda UYSAL BOZASLAN

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1382, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 223 sayfa

Aile ilişkilerinin merkeze alındığı romanda, evlilik kurumu eleştirilir. Dönemin kadın algısı ve aile yaşantıları Şuayip Efendi ve ikinci eş olarak aldığı kızı yaşındaki Binnaz’ın hikâyesi üzerinden işlenir. Genel olarak aile içindeki yasak aşk söz konusu edilse de asıl tartışma konusu olarak, erkeğin birden fazla kadınla evlenme ehliyeti ile aralarında yaş farkı olan çiftlerin yaşadığı sorunlar ele alınır. İlişkilerdeki düğüm çözülürken insan ruhunun karmaşık hâli gözler önüne serilir.

TÜRK DİL KURUMU: V. ULUSLARARASI TÜRKİYE TÜRKÇESİ AĞIZ ARAŞTIRMALARI ÇALIŞTAYI BİLDİRİLERİ

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1383, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 768 sayfa

Türk Dil Kurumu tarafından Türkiye Türkçesi ağız araştırmalarına ivme kazandırmak ve alanın uzmanları arasında bilgi alışverişini sağlamak amacıyla 7-8 Kasım 2019 tarihlerinde V. Uluslararası Türkiye Türkçesi Ağız Araştırmaları Çalıştayı düzenlendi. Ağız araştırmalarının Türkiye’deki öncü isimlerinin açış paneli ile başlayan çalıştayda “Ağızlar (Yerli ve Göçmen Ağızları) Arası İlişkiler” konulu bildirilere yer verildi.

TÜRKÇE-ARAPÇA ARAPÇA-TÜRKÇE KARŞILIKLAR KILAVUZU: Osman DÜZGÜN

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1367, 1. Baskı 2021 (E-kitap), 870 sayfa

Türk dilinin doğru yorumlanması ve kültürler arasındaki temel iletişim ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik hazırlanmıştır. İlk ve ortaöğretim çağındaki çocukların pedagojik düzeyleri göz önünde bulundurularak hazırlanan eser, ülkemizde Türkçe öğrenen okul çağındaki Arap öğrenciler ve Arapça öğrenen Türk öğrenciler ile günlük ihtiyaçlarını karşılamak isteyen Arap aileler için bir kılavuz niteliğindedir.

VII. ULUSLARARASI TÜRK DİL KURULTAYI: Türk Dil Kurumu

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1345, 1. Baskı 2020 (E-kitap), 2446 sayfa

Türk Dil Kurumunun genel ağ sayfasında e-kitap olarak yayımlanan çalışma, 24-28 Eylül 2012 tarihlerinde Ankara’da düzenlenen VII. Uluslararası Türk Dil Kurultayı’nda sunulan bildirilerden oluşmaktadır.

PROZODİ (BÜRÜN BİLİMİ) VE KONUŞMA ÇALIŞTAYI BİLDİRİLER: Türk Dil Kurumu

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1344, 1. Baskı 2020 (E-kitap), 152 sayfa

Türk Dil Kurumunun genel ağ sayfasında e-kitap olarak yayımlanan çalışma, Türk Dil Kurumu Türkçenin Eğitimi ve Öğretimi Bilim ve Uygulama Kolunca 28 Haziran 2019 tarihinde düzenlenen Prozodi (Bürün Bilimi) ve Konuşma Çalıştayı’nda sunulan bildirilerden oluşmaktadır.

ULUSLARARASI KUTADGU BİLİG KURULTAYI: Türk Dil Kurumu

Türk Dil Kurumu Yayınları: 1343, 1. Baskı 2020 (E-kitap), 1638 sayfa

Türk Dil Kurumunun genel ağ sayfasında e-kitap olarak yayımlanan çalışma, 26-28 Eylül 2019 tarihlerinde Ankara’da düzenlenen Uluslararası Kutadgu Bilig Kurultayı’nda sunulan bildirilerden oluşmaktadır.