“Ortak Türk Alfabesinin Bütünleştirici Rolü: Bilimsel ve Sosyal Yönleri Uluslararası Konferansı” Almatı’da Yapıldı.
Türk Devletleri Teşkilatının himayelerinde, Türk Dil Kurumu ve Uluslararası Türk Akademisinin iş birliğiyle Al Farabi Kazak Millî Üniversitesinin ev sahipliğinde düzenlenen “Ortak Türk Alfabesinin Bütünleştirici Rolü: Bilimsel ve Sosyal Yönleri Uluslararası Konferansı” 27 Ekim 2023 tarihinde Kazakistan’ın Almatı şehrinde yapıldı.
Konferansa; Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Başkanı BE Prof. Dr. Derya ÖRS ve Türk Dil Kurumu Başkanı Prof. Dr. Osman MERT’in yanı sıra Kazakistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Danışmanı Malik OTARBAYEV, Kazakistan Aksakalı Prof. Dr. İkram ADIRBEKOV, Uluslararası Türk Akademisi Başkanı Prof. Dr. Şahin MUSTAFAYEV, Al Farabi Kazak Millî Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Canseyit TÜYMEBAYEV ve Kazakistan Cumhuriyeti Parlamento Senatosu milletvekili Prof. Dr. Darhan KIDIRALİ katıldı. Toplantıda ayrıca, Türk Devletleri Parlamenter Asamblesi (TÜRKPA) Genel Sekreter Yardımcısı Sakı SADIKOV, Türk Devletleri Teşkilatı Genel Sekreter Yardımcısı Sadi JAFAROV, Türk Akademisi Başkan Yardımcısı Dr. Erhan TÜRBEDAR, Dr. Askhat KESSIKBAYEV, Türkiye’nin Almatı Eğitim Ateşi Ayhan KORKMAZ ve diplomatik misyon temsilcileri ile alanının uzmanı akademisyenler de hazır bulundu.
Programın açış konuşmacıları arasında Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Başkanı BE Prof. Dr. Derya ÖRS ve Türk Dil Kurumu Başkanı Prof. Dr. Osman MERT de yer aldı.
BE Prof. Dr. Derya ÖRS konuşmasında, Türk Devletleri Teşkilatının alfabe konusuna verdiği değerin günden güne arttığını dile getirerek bu durumun önemine değindi. Prof. Dr. ÖRS bu hususun önemli bir değişim ve dönüşüme yol açacağının bilincinde olduklarını kaydetti. Türk devletlerinin ortak ideallerini gerçekleştirmek adına atılacak en önemli adımın “ortak alfabe ülküsü” olduğunu vurgulayan Prof. Dr. ÖRS, ortak alfabeye geçiş süreci sonucunda daha iyi anlaşıp birbirimizi daha iyi tanıyacağımızı belirtti. Ülkemizde 1928 yılından bu yana Latin alfabesinin kullanılmakta olduğunu hatırlatan BE ÖRS, bu alfabenin Azerbaycan, Türkmenistan ve Özbekistan’da her ülkenin kendi dil yapısına uygun olarak tatbik edildiğini ifade etti.
Prof. Dr. Osman MERT ise konuşmasında, 8. asırdan bu yana atalarımızın bu topraklarda çeşitli alfabeler kullansalar da alfabe birliğini her zaman kendi içlerinde sağladıklarını aktardı. Akademik olarak yapılan çalışmaların yazı dilinde ortaklık sağlamaya duyulan ihtiyacı gösterdiğini söyleyen Prof. Dr. MERT, Ötüken-Uygur Kağanlığı’ndan beri bu coğrafyanın pek çok alanına dağılmış bir şekilde tarihî serüvenimizi sürdürdüğümüzü sözlerine ekledi. Prof. Dr. Osman MERT ayrıca, günümüzdeki gelişmelerden de yola çıkarak çağımızda ortak alfabe konusunda hep birlikte ortak politikalar geliştirip uygulamak zorunda olduğumuzun altını çizdi. 
Üç oturum hâlinde gerçekleştirilen konferans, sırasıyla “Bütünleşme Unsuru Olarak Alfabe”, “Alfabe, Dil ve Kimlik” ve “Kapanış Oturumu ve Sonuç Bildirgesinin Kabul Edilmesi” başlıkları altında gerçekleştirilmiştir. “Alfabe, Dil ve Kimlik” başlıklı 2. oturum, Başkanımız Prof. Dr. Osman MERT tarafından yönetildi.
Konferansta Türk Dünyası Ortak Alfabe Komisyonu üyeleri, Türk İş Birliği Kuruluşları, Türk Devletleri Teşkilatı Aksakallar Konseyi temsilcileri, Türk devletlerinin diplomatik temsilcileri, dil bilimi enstitülerinin yetkilileri, Türkologlar ve diğer alan uzmanları bir araya gelerek ortak Türk alfabesinin bütünleştirici rolü ile Türk dilleri alfabelerinin uyumlaştırılması gibi temel konular hakkında görüş alışverişinde bulundu.
Konferansın Sonuç Bildirgesi, “Ortak Türk Alfabesinin Bütünleştirici Rolü: Bilimsel ve Sosyal Yönleri” konferansı katılımcıları adına Türk Akademisi Başkanı, Türk Dil Kurumu Başkanı ve Al-Farabi Kazak Millî Üniversitesi Rektörü tarafından 27 Ekim 2023 tarihinde Almatı’da imzalandı.
