“Yazılışının 950. Yılında Uluslararası Dîvânu Lugâti’t-Türk Sempozyumu” Kahramanmaraş’ta Yapıldı.
Türk Dil Kurumu, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi ve Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi iş birliğiyle Kahramanmaraş’ta düzenlenen “Yazılışının 950. Yılında Uluslararası Dîvânu Lugâti’t-Türk Sempozyumu” 30-31 Ekim 2024 tarihlerinde Kahramanmaraş’ta yapıldı.
Sempozyumun açış törenine Türk Dil Kurumu Başkanı Prof. Dr. Osman MERT ve Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Harun ŞAHİN’in yanı sıra Kahramanmaraş Valisi Mükerrem ÜNLÜER, Kahramanmaraş Milletvekili Dr. İrfan KARATUTLU, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Alptekin YASIM, İl Jandarma Komutanı Tuğgeneral Ali GEMALMAZ, UNESCO Türkiye Millî Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Öcal OĞUZ, Azerbaycan Milî İlimler Akademisi Nesimi Adına Dilcilik Enstitüsü Başkanı Prof. Dr. Nadir MEMMEDLİ, Azerbaycan Atatürk Merkezi Başkanı Prof. Dr. Nizami CAFEROV ve Mirza Uluğbek Özbekistan Millî Üniversitesi Özbek Klasik Edebiyatı Bölüm Başkanı Prof. Dr. Khamidulla BALTABAEV ile yerli ve yabancı çok sayıda akademisyen, araştırmacı ve öğrenci katıldı.
Sempozyumun açış konuşmaları, Türk Dil Kurumu Başkanı Prof. Dr. Osman MERT ile Kahramanmaraş Milletvekili Dr. İrfan KARATUTLU, Kahramanmaraş Valisi Mükerrem ÜNLÜER, UNESCO Türkiye Millî Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Öcal OĞUZ ve Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Alptekin YASIM tarafından yapıldı.
Başkanımız Prof. Dr. Osman MERT yaptığı konuşmada, lügatlerin dili temsil kabiliyetinin yüksek olması oranında dilin söz varlığını yansıtabileceğini belirterek kelimelerin yaşadığı sürece kültür aktarımının yapılabildiğini, kültür ile dilin ortak yaşam döngüsüne sahip olduğunu ve birbiriyle bağlantısının koparılamayacağını dile getirdi.
Prof. Dr. Osman MERT, Dîvânu Lugâti’t-Türk gibi başyapıt niteliğindeki bir eserin kaleme alınma gerekçeleri üzerinde durarak Türk dilinin ilk iki dilli sözlüğü olan Dîvânu Lugâti’t-Türk’ün içeriği ve yapısı hakkında bilgiler verdi. Prof. Dr. Osman MERT ayrıca, Türk Dil Kurumunun Dîvânu Lugâti’t-Türk ile ilgili çalışmalarını ve yayınlarını da tanıttı.
Konuşmasında, Türk dünyası ortak terminoloji çalışmalarına da değinen Prof. Dr. Osman MERT, Türk dünyasında her bilim dalıyla ilgili terimlerin bir yazılımda toplanacağını aktardı. MERT, Türk Devletleri Teşkilatı bünyesinde kurulan Terim Komisyonu ile gelecekte, ortak terimler oluşturmayı ve bu terimleri birbirine yaklaştırabilmeyi amaçladıklarını da ifade etti.
Program, protokol konuşmalarının ardından “Yazılışının 950. Yılında Uluslararası Dîvânu Lugâti’t-Türk Sempozyumu”num açış oturumu ile devam etti. Kurum Başkanımız Prof. Dr. Osman MERT’in yönetiminde yapılan açış oturumunda; Azerbaycan Millî İlimler Akademisi Nesimi Adına Dilcilik Enstitüsü Başkanı Prof. Dr. Nadir MEMMEDLİ, Azerbaycan Atatürk Merkezi Başkanı Prof. Dr. Nizami CAFEROV, Mirza Uluğbek Özbekistan Millî Üniversitesi Özbek Klasik Edebiyatı Bölüm Başkanı Prof. Dr. Khamidulla BALTABAEV ve Azerbaycan Dışişleri Bakanlığından Dr. Fuzuli MECİDLİ yer aldı.
Yerli ve yabancı pek çok akademisyen ve araştırmacının bildirileriyle katıldığı “Yazılışının 950. Yılında Uluslarası Dîvânu Lugâti’t-Türk Sempozyumu”nda dört farklı salonda ellinin üzerinde bildiri sunuldu.
Sempozyumda, Türk dilinin ansiklopedik mahiyet taşıyan ilk iki dilli sözlüğü Dîvânu Lugâti’t-Türk, disiplinler arası yaklaşımlar ile çeşitli yönleriyle ele alındı. Dîvânu Lugâti’t-Türk ve yazarı Kâşgarlı Mahmud başta olmak üzere, Dîvânu Lugâti’t-Türk merkezinde “Türk sözlükçülüğü, söz varlığı, çok dillilik, Türkçenin öğretimi, Türk dilinin tarihî dönemleri, Türkçenin diğer dillerle ilişkisi, anlam bilimi” konuları ulusal ve uluslararası alanda Türkologlar tarafından yeni bakış açıları ve bilimsel yöntemlerle incelenip değerlendirildi.
30 Ekim’de başlayan sempozyum, 31 Ekim’de Türk Dil Kurumu Başkanı Prof. Dr. Osman MERT’in yönetiminde yapılan kapanış ve değerlendirme oturumu ile sona erdi.
