13 Şubat Cuma günü

Günümüzden 1462 yıl evvel kurulan ilk Türk devleti I. Türk Kağanlığına (yaygın adıyla Göktürkler’e, Birinci Göktürk Devleti’ne) ait elimizde Türkçe malzeme bulunmamaktadır. Ancak son 70 yıldaki arkeolojik kazılar ve filolojik çalışmalar sayesinde bu döneme ait üç yazıt ortaya çıkartılmıştır. Bu yazıtlardan ikisi Brahmi (Eski Hint) harfli, üçüncüsü ise Soğudca (Eski İran) yazılmış olan Hüys Tolgoy ve Bugut yazıtlarıdır. Bugut yazıtının Soğudca ve Soğud harfli yüzü 1970 yıllarının başında çözülmüş ve yayımlanmıştır. Buradaki bilgiler Türk tarihi açısından oldukça değerlidir. 

Türk tarihi açısından en az Bugut yazıtı kadar önemli ve heyecan verici yazıt da bugün Moğolistan’ın başkenti Ulanbator’daki Arkeoloji Araştırmaları Enstitüsünün müzesinde saklanmakta olan Hüys Tolgoy (Khuis Tolgoi) yazıtıdır. Söz konusu yazıt 2014 yılının Ağustos ayında TİKA ve Yunus Emre Enstitüsünün desteğiyle 3D teknolojisi kullanılarak kayda alınmış, Dr. Dieter Maue, Prof. Dr. Alexander Vovin, Prof. Dr. Etienne de la Vaissière ve Prof. Dr. Mehmet Ölmez’in çalışmalarıyla çözülmüştür. Esas olarak Dr. Dieter Maue’nin okuyuşuna dayanan çözümlemenin ilk notları, 13 Şubat Cuma günü Dr. Dieter Maue, Prof. Dr. Mehmet Ölmez ve Tobias Reich’in katılımıyla saat 10.00’da TDK Konferans Salonu’nda paylaşılacaktır.