“Ahmet Midhat Efendi Bütün Eserleri: Haydut Montari”nin 2. baskısı yapıldı.

    Eser, XIX. yüzyılın önde gelen romancılarından birisi olan Ahmet Midhat Efendi’nin Haydut Montari adlı romanının Latin harflerine aktarımını içermektedir. İlk baskısı 2003 yılında yapılan eserin ikinci baskısı 2018’de gerçekleştirilmiştir.     Yazar, eserin “İfade-i Mahsusa” başlıklı bölümünde, bu eseri Avrupalı ünlü yazarların eserlerinden tercüme etmediğini, kendi tahayyül ve tasavvuru ile tasvir ve tahrir kıldığını belirtmektedir. […]

Türk Dil Kurumu Bilim Kurulu Üyelerine Elginkan Vakfı Türk Kültürü Araştırma Ödülü

                                    Türk kültürü ve teknoloji alanındaki araştırma, çalışma ve hizmetleri desteklemek amacıyla 2006 yılından bu yana “Elginkan Vakfı Türk Kültürü Araştırma Ödülü” verilmektedir. Ödüle bu yıl layık görülenler arasında Türk Dil Kurumu Bilim Kurulu üyeleri Prof. Dr. Ayşe İLKER […]

Düzeltme İşareti

       Düzeltme işaretinin kullanılacağı yerler aşağıda gösterilmiştir: 1. Yazılışları bir, anlamları ve söylenişleri ayrı olan kelimeleri ayırt etmek için okunuşları uzun olan ünlülerin üzerine ko­nur: adem (yokluk), âdem (insan); adet (sayı), âdet (gelenek, alışkanlık); alem (bayrak), âlem (dünya, evren); aşık (eklem kemiği), âşık (vurgun, tutkun); hal (sebze, meyve vb. satılan yer), hâl (durum, vaziyet); hala […]

“Radyo ve Televizyon Yayınlarında Güzel Türkçe Kullanımı Çalıştayı” devam ediyor.

    Türk Dil Kurumu, RTÜK, Millî Eğitim Bakanlığı ve TRT iş birliğiyle düzenlenen “Radyo ve Televizyon Yayınlarında Güzel Türkçe Kullanımı Çalıştayı”nın ikinci günü “Radyo ve Televizyon Yayınlarında Yabancı Kelimelerin Kullanılması” ve “Ekranda Yazım Yanlışları” adlı iki oturumla tamamlandı.  

“Radyo ve Televizyon Yayınlarında Güzel Türkçe Kullanımı Çalıştayı” düzenleniyor.

        Türk Dil Kurumu, RTÜK, Millî Eğitim Bakanlığı ve TRT’nin iş birliğiyle yürütülen “Radyo ve Televizyonlarda Doğru, Güzel ve Anlaşılır Türkçe Kullanımının Yaygınlaştırılması Projesi” kapsamında, 4-7 Şubat 2019 tarihinde “Radyo ve Televizyon Yayınlarında Güzel Türkçe Kullanımı Çalıştayı” düzenleniyor.

“Radyo ve Televizyon Yayınlarında Güzel Türkçe Kullanımı Çalıştayı” başladı.

   Türk Dil Kurumu, RTÜK, Millî Eğitim Bakanlığı ve TRT’nin iş birliğiyle yürütülen “Radyo ve Televizyonlarda Doğru, Güzel ve Anlaşılır Türkçe Kullanımının Yaygınlaştırılması Projesi” kapsamında düzenlenen “Radyo ve Televizyon Yayınlarında Güzel Türkçe Kullanımı Çalıştayı” 4 Şubat 2019’da, RTÜK Konferans Salonu’nda başladı.      Çalıştayda, Kurum Başkanımız Prof. Dr. Gürer GÜLSEVİN ve RTÜK Başkan Vekili Esat […]

Ek-fiilin Yazılışı

       Ek-fiilin Yazılışı Ek-fiilin çekimli biçimleri (idi, imiş, ise) ayrı yazılabildiği gibi bitişik olarak da yazılabilir. Ünsüzle biten kelimelere bitişik olarak yazıldığında i ünlüsü düşer, ayrıca büyük ünlü uyumuna uyar: yorgun-du (yorgun idi), güzel-miş (güzel imiş), gelir-se (gelir ise) vb. Ünlüyle biten kelimelere bitişik olarak yazıldığında araya y ünsüzü girer ve başındaki i ünlüsü düşer, […]

Fiil Çekimi ile İlgili Yazılışlar

      Fiil Çekimi ile İlgili Yazılışlar -a / -e, -acak / -ecek, -ayım / -eyim, -alım / -elim, -an / -en vb. eklerden önce gelen ünlü veya ekin geniş ünlüsü söyleyişe bakılmaksızın a / e ile yazılır: başlaya, gelmeye; başlayacağım, gelmeyeceksin; başlayayım, geleyim; başlayalım, gelmeyelim; başlayan, gelmeyen vb.

Hece Yapısı ve Satır Sonunda Kelimelerin Bölünmesi

Türkçede kelime içinde iki ünlü arasındaki ünsüz, kendinden sonraki ünlüyle hece kurar: a-ra-ba, bi-çi-mi-ne, in-sa-nın, ka-ra-ca vb. Kelime içinde yan yana gelen iki ünsüzden ilki kendinden önceki ünlüyle, ikincisi kendinden sonraki ünlüyle hece kurar: al-dı, bir-lik, sev-mek vb. Kelime içinde yan yana gelen üç ünsüz harften ilk ikisi kendinden önceki ünlüyle, üçüncüsü kendinden sonraki ünlüyle […]

Misafirlerimiz: Prof. Dr. Şeref ATEŞ ve Prof. Dr. Yavuz KARTALLIOĞLU

    Yunus Emre Enstitüsü Başkanı Prof. Dr. Şeref ATEŞ ile Yunus Emre Türkçe Eğitim Müdürü ve Türk Dil Kurumu Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Yavuz KARTALLIOĞLU Kurumumuzu ziyaret etti. Kurumumuz Başkanı Prof. Dr. Gürer GÜLSEVİN ve Bilimsel Çalışmalar Müdür V. Uzm. İrem Işıl ALTUN misafirlerimizle Türk Dil Kurumu ve Yunus Emre Enstitüsü faaliyetleri hakkında […]

Yeni Yayın: “Tarihî Türk Lehçelerinde Sıfat ve Zarflarda Pekiştirme ve Derecelendirme”

    İlknur KARAGÖZ tarafından hazırlanan ve Türk Dil Kurumunun 1278. yayını olan Tarihî Türk Lehçelerinde Sıfat ve Zarflarda Pekiştirme ve Derecelendirme adlı eser 2018 yılında okurla buluştu.     Dil biliminin kaydettiği ilerlemeye rağmen mevcut Türkiye Türkçesi gramerlerinde yeterinde incelenmemiş ve aydınlatılmamış konulardan biri de sıfat ve zarfların pekiştirilmesi ve derecelendirilmesidir. Türkçede sözün etkisini artıran pekiştirme […]

İkilemelerin Yazılışı

İkilemeler ayrı yazılır: adım adım, ağır ağır, akın akın, allak bullak, aval aval (bakmak), çeşit çeşit, derin derin, gide gide, güzel güzel, karış karış, kös kös (dinlemek), kucak kucak, şıpır şıpır, tak tak (vurmak), takım takım, tı­kır tıkır, yavaş yavaş, kırk elli (yıl), üç beş (kişi), yüz yüz elli (yıllık) vb.       bata çıka, çoluk […]

Misafirlerimiz: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü Heyeti

    Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğünden bir heyet Kurumumuzu ziyaret etti. Heyet; Türk Dil Kurumu Başkanı Prof. Dr. Gürer GÜLSEVİN, Bilimsel Çalışmalar Müdür V. Uzm. İrem Işıl ALTUN ve Uzm. Ekrem BEYAZ ile madencilik terimlerinin Türkçeleştirilmesi hakkında görüş alışverişinde bulundu.

İle’nin Yazılışı

ile’nin Yazılışı ile, ayrı olarak yazılabildiği gibi kelimelere eklenerek de yazılabilir. ile, ünsüzle biten kelimelere bitişik olarak yazıldığında i ünlüsü düşer ve büyük ünlü uyumuna uyar: bulut-la (bulut ile), çiçek-le (çiçek ile), kuş-la (kuş ile) vb. ile, ünlüyle biten kelimelere bitişik olarak yazıldığında araya y ünsüzü girer ve başındaki i ünlüsü düşer: arkadaşı-y-la (arkadaşı ile), çevre-y-le (çevre […]

Kısaltmalar

  Kısaltma; bir kelimenin, terimin veya özel adın, içerdiği harflerden biri veya birkaçı ile daha kısa olarak ifade edilmesi ve simgeleştirilmesidir. Kısaltmalarla ilgili kurallar şunlardır: 1. Kuruluş, ülke, kitap, dergi ve yön adlarının kısaltmaları her kelimenin ilk harfinin büyük olarak yazılmasıyla yapılır: TBMM (Türkiye Büyük Millet Meclisi), TDK (Türk Dil Kurumu), ABD (Amerika Birleşik Devletleri); […]

Kısaltmalar Dizini

Kısaltmalar Dizini

Kesme İşareti ( ’ )

Kesme İşareti ( ’ ) Özel adlara getirilen iyelik, durum ve bildirme ekleri kesme işaretiyle ayrılır: Kurtuluş Savaşı’nı, Atatürk’üm, Türkiye’mizin, Fatih Sultan Mehmet’e, Muhibbi’nin, Gül Baba’ya, Sultan Ana’nın, Mehmet Emin Yurdakul’dan, Kâzım Karabekir’i, Yunus Emre’yi, Ziya Gökalp’tan, Refik Halit Karay’mış, Ahmet Cevat Emre’dir, Namık Kemal’se, Şinasi’yle, Alman’sınız, Kırgız’ım, Karakeçili’nin, Osmanlı Devleti’ndeki, Cebrail’den, Çanakkale Boğazı’nın, Samanyolu’nda, […]

“Türk Dünyası” Dergisinin İlk Sayıları E-Mağaza’da

    Türk Dil Kurumu tarafından 1996 yılından beri yayımlanan dil ve edebiyat alanında makalelerin yer aldığı “Türk Dünyası” dergisinin şu an için ilk 6 sayısı e-mağaza üzerinden satışa sunuldu. Dergimizin öbür eski sayılarının da yakın bir zamanda e-mağaza üzerinden satışa sunulması hedefleniyor. Dergimizi %40 indirimle satın alabilirsiniz. https://emagaza-tdk.ayk.gov.tr/index?keyword=Türk+Dünyası+Dil+ve+Edebiyat+Dergisi

Küçük Ünlü Uyumu

Bir kelimede düz ünlüden sonra düz (a, e, ı, i), yuvarlak ünlüden sonra yuvarlak dar (u, ü) veya düz geniş (a, e) ünlüler bulunur: anlaşmalı, bilek, çilek, ısırmak, ılıklaşmak, kayıkçı, seslenmek, yeşil; boyunduruk, börekçi, çocuk, güreşmek, ocakçı, odun, özlemek, sürmek, vurmak, yoklamak, yorgunluk, yumurta, yüreksiz vb. Küçük ünlü uyumuna aykırı Türkçe kelimeler de vardır: avuç, […]

Mastarlara Gelen Eklerin Yazılışı

       Mastarlara Gelen Eklerin Yazılışı -ma / -me ile biten mastarlardan sonra -a / -e, -ı / -i eklerinden biri geldiğinde araya y koruyucu ünsüzü girer: çalışma-y-a, darılma-y-ı, kalaylama-y-a, okuma-y-a; görme-y-i, gülme-y-i, sevme-y-e, silme-y-i vb.

Noktalama İşaretleri (Açıklamalar)

          Duygu ve düşünceleri daha açık ifade etmek, cümlenin yapısını ve duraklama noktalarını belirlemek, okumayı ve anlamayı kolaylaştırmak, sözün vurgu ve ton gibi özelliklerini belirtmek üzere noktalama işaretleri kullanılır.       Noktalama işaretlerinden nokta, virgül, noktalı virgül, iki nokta, üç nokta, soru, ünlem, tırnak, ayraç ve kesme işaretleri ait oldukları kelimelere bitişik olarak yazılır […]

Türk Dünyası 46

      TÜRK DÜNYASI Dil ve Edebiyat Dergisi TURKISH WORLD Journal of Language and Literature ISSN: 1301-0077 / e- ISSN: 2651-5091  Sayı/Issue 46 (Güz/Autumn 2018)                         Âdem AYDEMİR………..Divanü Lûgati’t-Türk’te Anlamı Problemli Bazı Cümleler ve Sözcükler / Some Problematic Words and Sentences in Terms […]

Noktalama ve Diğer İşaretler

. nokta , virgül ; noktalı virgül … üç nokta ? soru ! ünlem – uzun çizgi ‟ ˮ tırnak ‛ ’ tek tırnak “ denden ( ) ayraç [ ] köşeli ayraç { } kaşlı ayraç ‘ kesme ^ düzeltme (şapka) işareti + toplama işareti, artı – çıkarma işareti, eksi, kısa çizgi x ve […]

Pekiştirmeli Sözlerin Yazılışı

       Pekiştirmeli Sözlerin Yazılışı Sıfat veya zarf görevindeki pekiştirmeli sözler bitişik yazılır: apaçık, apak, büsbütün, çepeçevre, çırılçıplak, dümdüz, düpedüz, gömgök, güpegündüz, kapkara, kupkuru, masmavi, mosmor, paramparça, sapasağlam, sapsarı, sırıl­sıklam, sırsıklam, sipsivri, yemyeşil vb.

Sayıların Yazılışı

1. Sayılar harflerle de yazılabilir: bin yıldan beri, on dört gün, haf­tanın beşinci günü, üç ayda bir, yüz soru, iki hafta sonra, üçüncü sınıf vb. Buna karşılık saat, para tutarı, ölçü, istatistik verilere ilişkin sayılarda rakam kullanılır: 17.30’da, 11.00’de, 1.500.000 lira, 25 kilogram, 150 kilometre, 15 metre kumaş, 1.250.000 kişi vb. Saatler ve dakikalar metin […]

Yeni Yayın: “Türkçede Noktalama: Sorunlar-Çözümler-Teklifler”

      Faysal Okan ATASOY tarafından hazırlanan Türkçede Noktalama: Sorunlar-Çözümler-Teklifler adlı eser, Türk Dil Kurumunun 1274. yayını olarak 2018 yılında okurla buluştu.     Noktalama işaretleri, anlatılmak istenen düşüncelerin, paylaşılmak istenen duyguların yazıya aktarılmasında yazana; yazılanları doğru okuma, seslendirme ve anlamada okuyana kılavuzluk eden yol işaretleridir. Noktalama işaretlerinin nerede ve niçin kullanılacağını gösteren kuralların etraflıca olması, […]

Ses, Harf ve Alfabe

  Akciğerlerden gelen havanın ses yolunda oluşturduğu titreşime ses denir. Ses, dilin işlevli en küçük birimidir. Harf ise sesin yazıdaki karşılığıdır. Bir dildeki harflerin belirli bir sıraya dizilmiş bütününe alfabe de­nir. Türk alfabesi, Latin harfleri esas alınarak 1.XI.1928 gün ve 1353 sayılı “Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkında Kanun” ile kabul edilmiştir. Bu Kanun’a göre […]

“Ahmet Midhat Efendi Bütün Eserleri: Süleyman Muslî”nin 2. baskısı yapıldı.

      Eser, XIX. yüzyılın önde gelen romancılarından birisi olan Ahmet Midhat Efendi’nin Süleyman Muslî adlı romanının Latin harflerine aktarımını içermektedir.     İlk baskısı 2000 yılında gerçekleştirilen eserin ikinci baskısı 2018 yılında yapılmıştır. Romanın birinci bölümünde tarihî romanların hususiyetlerine dair genel bilgilere yer verilmiş, 12 ve 13. yüzyıllarda Avrupalıların Kudüs’ü fethetmek için gerçekleştirdikleri Haçlı Seferleri’ne […]

“Ahmet Midhat Efendi Bütün Eserleri: Cinli Han”ın 2. baskısı yapıldı.

      Eser, XIX. yüzyılın ikinci yarısından itibaren Batı etkisinde değişmeye başlayan edebiyatımızın önde gelen isimlerinden birisi olan Ahmet Midhat Efendi’nin Cinli Han adlı romanının Latin harflerine aktarımını içermektedir.     İlk baskısı 2000 yılında gerçekleştirilen eserin ikinci baskısı 2018 yılında yapılmıştır. Ahmet Midhat Efendi, bir cuma günü Beykoz’a giderken bir dostundan işittiği kendince garip bulduğu […]

Yeni Yayın: “Altun Yaruk Sudur IV. Tegzinç (Karşılaştırmalı Metin Yayını)”

           Altun Yaruk Sudur  IV. Tegzinç (Karşılaştırmalı Metin Yayını), Türk Dil Kurumunun Eski Uygurca üzerine başlattığı “Eski Uygurca Kütüphanesi” adlı dizinin 8. kitabıdır. Ayrıca Eski Uygur döneminin dinî ve felsefi yönünden zengin eserlerinden biri Altun Yarık Sūtra’nın 6. bölümünü içine alan IV. kitaptır. Hacer TOKYÜREK tarafından hazırlanan bu eser, Türk Dil Kurumunun 1268. […]